Tuir informasaun ne’ebé www.tempotimor.com asesu iha pájina ofisiál Governu Timor-Leste fó sai katak, iha loron 4 to’o 14 fevereiru 2022, define sai hanesan loron desizaun Tribunál Rekursu nian kona-ba korresaun ba irregularidade kandidatura sira-nian.

Ba loron 15 fevereiru 2022, interpozisaun rekursu ba koletivu Tribunál Rekursu nian kona-ba admisaun/rejeisaun ba kandidatura sira. Nune’e husi loron loron 16 to’o 17 fevereiru 2022, desizaun kona-ba rekursu admisaun/rejeisaun kandidatura sira-nian (Tribunál Rekursu).
Aliende ne’e iha loron 17/02/2022, Tribunál Rekursu fó hatene ba Sekretariadu Tékniku Administrasaun Eleitorál (STAE) no Komisaun Nasionál ba Eleisaun sira (CNE) kona-ba kandidatura sira ne’ebé admite ona ho definitive. Iha loron 18 to’o 20 fevereiru 2022S, TAE fó-sai ba públiku kandidatura sira ne’ebé admite ona ho definitiva iha komunikasaun sosiál.

Iha ne’e mós define ona kona-ba hari’i sentru votasaun no estasaun votu nian, ne’ebé loron 17 fevereiru 2022, STAE fó-sai númeru no fatin sira sentru votasaun no estasaun votu nian.

Hafoin fó sai sentru votasaun kontinua ba kampaña eleitorál, iha loron 02 to’o 16 fulan-marsu 2022, desfine sai hanesan periódu ba Kampaña Eleitorál ba kandidatura sira atu avansa ba eleisaun.

Iha ne’e mós define ona kona-ba votasaun no apuramentu ba rezultadu sira ne’ebé mak loron 19 marsu 2022 realizasaun eleisaun Prezidensiál. Ba loron 19 marsu 2022 ne’e kedan hahú halo kontajen ba votu sira iha sentru votasaun no haruka urna sira ba apuramentu Munisipál.

Husi loron 19 to’o 21 marsu 2022, apuramentu Munisipál ba rezultadu sira no haruka ata eleitorál no elementu sira seluk (votu nulu, votu protestadu no reklamasaun sira ne’ebé iha) ba CNE,no  loron 22  to’o 24/03/2022, apuramentu ikus ba rezultadu nasionál.

Ba loron 25 to’o 27 marsu /2022, CNE elabora ata apuramentu ba rezultadu nasionál provizóriu no taka-sai ata ne’e iha ninia sede, ho kopia ba STAE no ba órgaun sira informasaun nian, no iha loron 28 marsu interpozisaun rekursu kona-ba rezultadu nasionál provizóriu ba Tribunál Rekursu. Loron 29 Tribunál Rekursu deside rekursu sira. Husi loron ne’e kedan CNE haruka ata rezultadu sira ba Tribunál Rekursu, karik laiha rekursu.

Iha loron 30 marsu to’o 01 abril 2022, Tribunál Rekursu halo análize ba dokumentasaun ne’ebé CNE haruka, valida rezultadu sira, fó-sai rezultadu no anunsia númeru eleitór sira ne’ebé rejista ona, votante, votu branku, votu nulu no votu sira ne’ebé atribui ona ba kandidatu ida-idak. No Publikasaun iha Jornál Repúblika tuir akórdaun Tribunál Rekursu nian iha loron 01 abril 2022.

Bainhira eleisaun prezidensiál laiha kandidatura ida ne’ebé mak manán maioria ho pursentu limanolu potu ida (50+1), sei mosu eleisaun segunda volta ne’ebé define ona ninia katak, iha loron 01 abril 2022  Prezidente Tribunál Rekursu nian fó-sai avizu hodi indika kandidatu sira ne’ebé tama ba votasaun daruak no halo sorteiu ba kandidatura sira atu ordena boletín votu nian (Tribunál Rekursu).

Ba loron 02 to’o 16 abril 2022, Períodu ba kampaña eleitorál no loron 19 abril 2022 votasaun daruak. Ne’ebé loron 19 hahú halo kontajen ba votu sira iha sentru votasaun nian no haruka urna sira ba apuramentu Munisipál

Husi loron 19 to’o 21 abril 2022, puramentu Munisipál ba rezultadu sira no haruka ata eleitorál no elementu sira seluk (votu nulu, votu protestadu no reklamasaun sira ne’ebé iha) ba CNE, no apuramentu ikus ba rezultadu nasionál (CNE) hala’o iha loron 22 to’o 24 abril 2022   .

Nune’e CNE elabora ata apuramentu ba rezultadu nasionál provizóriu no taka-sai iha ninia sede, ho kópia ba STAE no órgaun sira informasaun nian iha loron 25 to’o 27 abril 2022. No iha - loron 28 interpozisaun rekursu kona-ba rezultadu nasionál provizóriu ba Tribunál Rekursu, hafoin Tribunál Rekursu deside rekursu sira iha loron 29 abril. Iha loron ne’e kedan Bainhira laiha rekursu CNE haruka ata rezultadu ba Tribunál Rekursu (bainhira liu ona prazu rekursu nian).

Iha loron 30 abril to’o 02 maiu 2022, Tribunál Rekursu halo análize ba dokumentasaun ne’ebé CNE haruka, valida rezultadu, fó-sai rezultadu no númeru eleitór sira ne’ebé rejista ona, votante, votu branku no votu nulu no votu sira ne’ebé atribui ba kandidatu ida-idak.

Loron 02 maiu 2022, publikasaun iha Jornál Repúblika tuir akórdaun Tribunál Rekursu nian. Hafoin publikasaun kontinua hein preparasaun ba tomada pose Prezidente Repúblika foun períodu 2022-2027 ho loron ne’ebé seidauk determina, maibé ba Prezidente sira uluk loron tomada pose husi Prezidente Parlamentu Nasionál iha loron restaurasaun Independénsia Repúblika Demokratika Timor-Leste 20 Maiu.

Ba prosesu ne’ebé liu ona mak, loron 14 janeiru 2022, Dekretu Prezidente Repúblika nian hodi marka data eleisaun ba Prezidente Repúblika nian. loron 15 Publikasaun Dekretu Prezidente Repúblika nian iha Jornál Repúblika, iha loron ne’e kedan STAE fó-sai kalendáriu ba operasaun eleitorál sira.

Iha prosesu kandidatura sira no sira-nia kontensiozu ne’ebé liu ona hanesan, iha loron 15 janeiru to’o 04 fevereiru 2022, Data-limite ba aprezentasaun kandidatura sira nian ba Prezidente Tribunál Rekursu.

Hafoin simu kandidatura sira STJ (Supremu Tribunál Justisa) verifika regularidade prosesu nian, autentisidade dokumentu sira nian no elejibilidade kandidatu sira nian. Nune’e mós prazu atu hadi’a irregularidade sira karik Prezidente STJ nian notifika reprezentante kandidatu sira loron 2 hafoin notifikasaun. (*)