Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

PR Horta Seidauk Lee Proposta Lei GOP Husi PN

Prezirente Republika (PR), José Ramos Horta. Prezirente Republika (PR), José Ramos Horta. Foto Suplay

Tempotimor (Dili)-Prezirente Republika (PR), José Ramos Horta hatete, nia parte seidauk lee dokumentu kona-ba proposta lei Grande Opsaun Planu (GOP) ne'ebé mak aprezenta husi Parlamentu Nasionál (PN).

“Ha'u iha ona dokumentu ha'u seidauk lee”, dehan Horta hafoin partisipa Semináriu Nasionál ba Komemorasaun Loron Mundiál Oceano iha UNTL-Hera, kuarta (08/06).

Tanba loron sesta (03/06) Parlamentu Nasionál (PN) deside aprova proposta-lei númeru 40/V (4a)-Grande Opsaun Planu (GOP) ba 2023 iha finál globál ho votu a-favór 42 kontra 18, no abstensaun rua (2).

Lei Grande Opsaun Planu ne'e atu konkretiza previzaun kontuida iha alínea d) iha númeru 3 artigu 95 no alínea d) númeru 1 artigu 115 konstituisaun repúblika, ho objetivu aprova opsaun anuál no plurianuál entermu planeamentu ho impaktu iha Orsamentu Jerál Estadu no programasaun orsamentál plurianuál.

Ho kriasaun Lei Grande Opsaun Planu ne’e prevee no finalmente ba ligasaun dirasaun entre prosesu planeamentu orsamentasaun kada programa.

Ho Lei númeru 2/2022, 10 fevereiru, estabelese prosesu orsamentál faze daruak, faze primeiru sentrada lei Grande Opsaun Planu, diskute fixa prinsipál medida ezekuta iha orsamentál tinan tuir mai.

Nune'e mós iha faze daruak ne'e sentra iha Lei Orsamentu Jerál Estadu ne’ebé diskute fixa dotasaun hodi finansia medida ne’e, ida-ne’e permite define ho detalla medida konkreta implementa husi Governu ne’ebé esensiál ba susesu orsamentasaun kada programa.

Maibé mós permite eleva kualidade debate parlamentár, ho distinsaun klara entre diskusaun medida no diskusaun finansiamentu.

Tanba ne'e, haree husi Lei Grande Opsaun Planu ne’e bele mós reforsa substánsial kompeténsia Parlamentu Nasionál ba prosesu orsamentál tuir termu konstituisaun kabe ba PN aprova Orsamentu Jerál Estadu, husi ne’e mós aprova ka reprova proposta lei aprezenta.

Iha Proposta Lei Grande Opsaun Planu ba 2023 ne'e mós define rezultadu nasionál 28 ne’ebé atu alkansa hamutuk ho medida 263 organizada iha área estratéjika 16 ne'ebe define husi Governu.

Área estratéjia sira ne'ebé organizada ona mak agrikultura, pekuária, peska no floresta, ekonomia no empregu, turizmu, dezenvolvimentu territoriál no abitasaun, ambiente, petróliu no minerál, eletrisidade no enerjia renovavel, konetividade nasionál, água no saneamentu, edukasaun no formasaun, saúde, inkluzaun no protesaun sosiál, kultura no patrimóniu, reforma Estadu, defeza no seguransa nasionál, relasaun internasionál no polítika externa.

Husi medida hirak ne’e maihusi anuál no plurianuál, ne’ebé sei ezekuta iha tinan 2023, ho kontinuasaun iha kuatru ano subsekente.

Tanba konforme lei númeru 2/2022, 10 fevereiru, medida aprezenta bazea iha Planu Estratéjiku Dezenvolvimentu ba 2011-2030, iha programa oitavu Governu konstituisional no planu médiu prazu no planu anual ba servisu no entidade setór públiku administrativu, nomós dokumentu polítiku no estratéjiku hosi Governu, hanesan planu rekuperasaun ekonomika agostu 2020.

Husi Programasaun orsamentál pluriannual aprezenta iha anexu prezenta proposta estabelese limete despeza totál setór públiku administrativu, projesaun reseita setór públiku administrativu, limete despeza iha variós sub-setór no limete dívida públika iha valór absoluta no persentuál produtu internu brutu ba 2023 no ba kuatru ano subsekente.

Nune'e Valór despeza global setór públiku iha Orsamentu Jerál Estadu (OJE) ba 2023 define ho montante $2,155,715.306. Governu aprezenta ba Parlamentu Nasionál, hosi alínea c) iha númeru 1 artigu 97 no alínea a) númeru 2 artigu 115 konstituisaun repúblika, portantu objetu prezente diploma estabelse Grande Opsaun Planu ba 2023.

Enkuantu Proposta lei ne’e iha artigu hamutuk lima (5), hahú husi nia espozisaun motivu, artigu 1 Objetu, artigu 2 Enkuadramentu, artigu 3 Grande Opsaun Planu, artigu 4 Programasaun orsamentál pluriannual no artigu 5 Entrada iha vigór. (*)

Rate this item
(0 votes)
Tempo Timor

Ho hakraik an Tempo Timor hato'o komprimentus ba laitor sira katak, Jornal Tempo Timor hahu mosu iha imi le'et atu fasilita informasaun ba imi. Tamba ne'e ami presiza ita boot sira nia tulun atu ekipa jornal ne'e nian bele halao servisu jornalismu ho didiak.

Jornalista Jornal Tempo Timor, bandu atu hetan envelope ka sasan ruma husi fontes informasaun sira.

www.tempotimor.com
Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« April 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Tempo Timor Networks

Online Counter