Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Tempotimor (Dili)-Vise Xefe Bankada Congresso Nacionál de Reconstrução de Timor (CNRT) iha Parlamentu Nasional (PN), Patrocino Fernandes dos Reis, krítika Governu ne’ebé durante ne'e konserta liuba asuntu Covid-19 liuhusi Sentru Intergradu Jestaun ba Krize (SIJK) hodi hamohu Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2020-2021.

"Entaun ita atu hatete dehan saida, orsamentu boot ne'ebé prevé iha OJE tinan rua nian, konsentra de'it ba  atu selu grupu oan ida ne’ebé Ministériu hothotu konsentra servisu ba asuntu covid-19. Ne’ebé ita kuandu ba SIJK, ita haree iha ne'eba, ne'e ema ne'e atus ba atus liu dok edifísiu Ministériu sira ne'e hotu, orbjetivu saida, para bele hamohu netik fundu Covid ne'e”, dehan nia iha PN, sesta (17/09).

Iha tinan 2021 ne'e, ezekusaun OJE mínimu tanba membru Governu sira-nia tarefa úniku, mak atu ezekuta orsamentu Covid-19. Maibé ida ne’e de'it mós la rezolve problema tanba iha fatin barak liu la selu osan liña frente ba pesoál Polísia, médiku, jornalista.

Desde tinan 2019 to'o 2021, bankada CNRT haree Governu mak laiha duni kapasidade atu ezekuta orsamentu.

Tanba realidade Orsamentu Jerál Estadu 2021 ho montante billaunUS$2.1 no agora iha fulan-setembru besik tama ona ba fulan-outubru maibé sira-nia kapasidade ezekusaun foin atinje pursentu 49.

Tuir rejimentu Parlamentu Nasionál nian katak, loron 15 fulan-outubru, Governu tenke submete fali ona Orsamentu Jerál Estadu mai iha Parlamentu Nasionál, atubele tuir nia prosesu sira.

Bankada CNRT nu’udar opozisaun lamentável tebes  ho Orsamentu Jerál Estadu tinan (2020-2021) hamutuk kuaze Billaun US$3.5 no membru Governu ne’ebé mak ho diskursu furak-furak, kapas no mehi mesak furak, atu hadi'a povu nia moris, maibé realidade laiha.

Tanba ne'e, CNRT  triste tanba to'o ohin loron, vítima afeta dezastre naturál iha loron 4 fulan-abril mós agora dadauk lubuk ida iha Manleu sei hela iha lona okos.

Ho asidente ne’ebé akontese iha loron 4 fulan-abril, la prevé iha OJE 2021 ne’ebé ho nia montante billaun US$1.9, rajaun ida ne'e mak Governu lori fali orsamentu retifikativu mai iha PN katak atu tau konsiderasaun ba ida ne'e.

"Retifikativu ne'e halo iha abril, e ohin setembru, ita hothotu sei haree povu hothotu sai testamuña, membru Governu sira halai iha Dili laran, ho eskoltu sira hanesan urjente ida be rai atu naben nian, maibé kapasidade atu rezolve problema povu nian mak ida ne'e”, hatete nia. (*)

Tempotimor (Dili)-Koordenadór Forsas-Tarefas ba Prevensaun no Motigasaun Surtu Kovid-19, Rui Maria de Aroujo deklara, Kazu Covid-19 foun 87, kazu rekuperadu 163 no mate na'in-1 iha izolamentu.

"Kazu detetatu foun ne’ebé relata ohin, 17 Setembru 2021 foun 87 (iha Dili 40, Baucau 16, RAEOA 15 ho munisípiu seluk hamutuk 16), mane 55, feto 32, kazu rekuperadu 163 no totál óbitu na'in 1", dehan nia liuhusi komunikadu imprensa, sesta (17/09).

Husi totál kazu detetadu foun ho idade 20 na'in-19 (21,8%), ho idade 12-59 na'in-64 (73,5%) ho idade 60 na'in-4, kazu ativu 1.918 no totál kazu konfirmadu kumulativu iha 17 Setembru 2021 (sura husi 21 Marsu 2020) hamutuk 18.943.   

Enkuantu totál óbitu ne’ebé relata na'in-1 (ida), mane ho idade 76, hela iha Dili, seiduak vasina, iha 14    Setembru 2021, diagnóstikadu  ho sindroma insufisiénsia respiratória aguda (SIRA) tanba Covid-19 iha HNGV.

Matebian sofre mós moras diabete. Matebian iis-kotu tuku 08h45 iha Vera Cruz no família kolabora ho ekipa saúde,    hodi hala’o funeral tuir protokolu ne’ebé  adopta iha Timor-Leste.   

Hahú husi loron 16 to’o 17 hamutuk hotu Laboratóriu Nasionál Saúde (LNS) halo 248 testes PCR iha Dili, ho detala hanesan vijilánsia sentinela 7, rastreiu ba kontaktu (contact tracing) 39, rastreiu Aleatóriu (random screening) 37, viajen sai husi serka sanitária Munisípiu Dili 119, Viajen internasionál 26 no follow up iha kuarentena 20.

Rezultadu testes PCR ne’ebé halo iha loron 16 Setembru, iha munisípiu sira seluk REAOA ho HNGV, hamutuk 358 ho  detalla hanesan Baukau 78,Ermera 4, Maliana 33, Maubisse 19, RAEOA 7, Covalima-Suai 45, Vikeké 9, Lautein-Lospalos 55 no HNGV 108. (*)

Tempotimor(Aileu)-Ministru Asuntu Parlamentar no Komunikasaun Sosiál (MAPKomS), Francisco Martins Jerónimo, halo Kampaña Nasionál Vasinasaun Kontra Covid-19 iha Suku Madabenu, Postu Administrativu Laulara, Munisípiu Aileu.

Tempotimor (Aileu)-Komunidade Suku Madabenu, Postu Administrativu Laulara, Munisípiu Aileu, prontu atu koopera ho Governu hodi simu vasina atubele hasa’e imunidade kontra Covid-19.

Tempotimor (Díli)-Embaixadór Austrália iha Timor Leste, Peter Robert, hasoru malu ho Primeiru Ministru (PM), Taur Matan Ruak, hodi ko'alia kona-ba servisu hamutuk atu kontra Covid-19 iha Timor-Leste durante situasaun difísil nia laran.

Tempotimor (Dili)-Ministériu Ensinu Superior Siénsia no Kultura (MESSK) dadaun ne’e, nia progresu ezekusaun ba Orsamentu Jerál Estadu (OJE) tinan 2021 foin atinje pursentu 56,6 (56,6%), tanba difikulta husi pandemia globál Covid-19.

Tempotimor (Dili)-Reprezentante Diretora Jerál Ministériu Saúde (DJMS), Odete Viegas hatete, Governu Korea liuhusi Korea International Cooperation Agency (KOICA) ho Organizasaun Mundiál Saúde (OMS) fó apoiu kama hamutuk 500 ba Ministériu Saúde (MS) atu fasilia izolamentu iha Munisípiu sira.

Tempotimor (Dili)-Koordenadór Forsas-Tarefas ba Prevensaun no Motigasaun Surtu Covid-19, Rui Maria de Aroujo deklara, kazu Covid-19 foun hamutuk 71, rekuperadu 265 no pasiénte na'in-2 iha izolamentu.

Tempotimor (Dili)-Prezidente Parlamentu Nasaionál (PN), Aniceto Longuinhos Guterres Lopes, deside iha tempu badak sei públika rezultadu produtividade servisu Parlamentu Nasionál iha sesaun lejislativa datoluk (15 jullu 2020 to’o 15 jullu 2021) ba públiku.

Tempotimor (Dili)-Vise Ministru Interiór (MI), António Armindo hatete, lista ne’ebé aprezenta ona ba Ministériu Finansas hodi hetan subsídiu membru Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) kuaze maioria servisu iha liña frente.

"Pagamentu ba liña frente sira ne'e, dezde uluk iha ona Ministériu Finansas. Lista ne'e ha'u la lembra, mais kuaze imi haree, puré zemplu hanesan PNTL, sira kuaze hothotu iha ona liña frente, tanba kalan, loron mak iha hela estrada, halo cheeck point, balu iha fronteir. Ne'e ha'u hanoin kuaze hothotu iha liña frente. Hothotu kedan, mais ita hein desizaun bainhira mak atu halo pagamentu", dehan António Armindo, iha Palásiu Governu, kuarta (15/09).

Bainhira atu halo pagamentu, Ministériu Interiór nia kna'ar mak atu submete ka hatama de'it lista naran pesoál liña frente sira-nian, maibé atu halo pagamentu ne'e, kabe fali Ministériu Finansas (MF).

Tanba ne'e, husu ba membru PNTL sira atu nafatin hala'o servisu iha terrenu hodi hein desizaun pagamentu husi MF.

"Ita submete de'it. Purtantu, sira ne'e hotu, puré-zemplu hanesan PNTL nian iha hotu iha ne'ebá, sira ne'ebé mak servisu iha migrasaun, mós iha hotu ne'ebá. Ba iha ne'ebá ita sei hein desizaun Ministériu Finansas de'it. Tanba pagamentu ne'e la'ós Ministériu Interiór mak halo”, afirma nia.

Entretantu progresu ba ezekusaun Orsamentu Jerál Estadu (OJE) iha Minitériu  Interiór la'o ho di'ak, no atinje ona pursentu limanolu-resin-rua (52%).

"Purtantu, iha atraza oituan, tanba ita iha U$3 millaun ne'ebé mai husi fundu kontijénsia, fó ba dezastre naturál, ne'ebé agora dadauk sei halo hela aprovizionamentu ba protesaun sivíl nian, ne'ebé ezekuta ba food item ho no food item. Mais ida ne'e la'ós ha'u-nia kompeténsia, depois kuandu saida, ita-boot (jornalista) sira bele husu ba protesaun sivíl”, dehan nia. (*)

Darwin_Optic

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« May 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31    

Tempo Timor Networks

Online Counter