Nia dehan, iha vizaun ida atu dezenvolve sentru turizmu relijioza Soibada, maibé husu atu karik bele muda entrada Santuáriu Nasionál ba Rulalan, Laklubar.
Tuir Amu ne’e, presiza konserva didi'ak fatin istóriku no liuliu pakote antigu sira hanesan koléjiu maskulinu no femininu, Aitara, depois hatama tan ho Tasi-fatin ne'ebé nu'udár komandante Nicolau dos Reis Lobato, nia fatin mate ikus nian.
“Ha'u laiha osan, maibé iha mehi ida atu dezenvolve fatin turizmu relijiozu, ne'e maka porta entrada Santuáriu Nasionál iha Ru-Laletek, kuandu iha Rulalan ita sa'e fera foho estrada sa'e ne'e tau koroa Benvindu Santuáriu Nasionál ne'e iha ne'ebá”, dehan Administradór Parokiál Soibada, ba tempotimor.com, iha mota Sahe, Sábadu (22/8).
Pe. Tiago dehan, bainhira to'o iha kruzamentu Rulalan nian, ekipa sira tau ona postu rejistu ida iha ne'ebá no sé mak hakarak halo peregrinasaun hodi vizita mós fatin turístiku sira iha Soibada hanesan foho tutun Aitara, tenke rejista uluk naran, selu no nia objetivu ba vizita.
Nia hatutan, bainhira vizitante sira liu ona entrada nian, sira sei liuhusi primeiru rute iha Fatu-lulik no tun ahi-lakan (gás), Pualaka no bee-manas, depois liu ona ba Soibada laran.
“Agora, ida fali mai fali iha fatin mota sorin atu hakat ba Soibada ne'e sai fatin parkir ba transporte boboot sira ne'e, tanba fatin peregrinasaun ita labele hodi karreta sira sa'e ba leten. Bainhira nia mai vizita hodi halo peregrinasaun, transporte para hotu iha Mota Sahe nia sorin”, hatete nia.
Nia husu ba vizitante sira ne'ebé hakarak la'o ain halo sakrifísiu, tenke sa'e husi We-lulik nian, la'o tuir eskada oan sira no iha ne'ebá komunidade sira balu tau hela ai-luka tunu balu ho tua-mutin uitoan, depois prepara ema ruma la'o sa'e hodi konta istória no diretamente ba Inan Doben Aitara.
Nia esplika, iha mós opsaun seluk maka, karik vizitante sira tun husi motór ho karreta para fatin, nia ba uluk iha misaun antigu Mauklouk tun tuir mota, sira balu kaer hela ulbela ka na'an oan ruma tuir mota laran.
Bainhira to'o iha Fatuk-lulik ne'ebé beiala (nai-bei) sira simu misionáriu, halo netik orasaun ruma, depois bele liu fali ba foho ikus, tanba iha foho Iku naran Samoro mosu husi foho Iku no bainhira lori ka hatún liurai sira husi Wehali no Larantuka, sira mai hela iha foho iha Iku.
“Tanba ne'e mak foho ida ne'e nu'udár fatin istórika ba Soibada nian, maibé ida ne'e sai hanesan vizaun husi ha'u, maibé buat ida ne'e dook tebes, maibé di’ak liu ideia ne’e soe hela keta iha tempu ida ita realiza”, nia fó hanoin.
HAKARAK HATENE PARTISIPASAUN MAUN BO'OT XANANA GUSMAO IHA KOMBATE COVID 19 LOKE VIDEO IHA KARAIK NE'E.
<iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/0uXuwzjCkMk" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>