Tempotimor (Dili) – Kapitál Sentru Saúde Formoza (KSSF) tinan ne'e, rejista moras ISPA no Diareia aas liu, kompara ho moras sira seluk.
Tuir Diretór Kapitál Sentru Saúde Formoza (KSSF), Jaime dos Reis Belo katak, durante ne'e Sentru Saúde Formoza rejista moras aas liu mak ISPA.
"Moras ne'ebé aas liu iha Sentru Saúde ne'ebé ami rejista mak ISPA, moras kulit ho diareia," dehan Diretór KSSF, Jaime dos Reis Belo iha nia knaar fatin Formoza, Tersa (17/09/19).
Nia subliña, Sentru Saúde Formoza kada loron halo atendimentu ba pasiente sira hamutuk 1.000. "Pasiente ne'ebé loroloron tama iha Sentru Saúde ne'e menus liu mak 150. Barak liu ne'e mak bele to'o 1000, tuir klima ne'ebé iha," Jaime dehan.
Tuir nia, moras ne'ebé aas ne'e afeta husi rai rahun suar hodi afeta ba isin manas, ulun moras no mear.
Tempotimor (Dili) – Vise I Prezidente Parlamentu Nasionál, Maria Angelina Sarmento katak, polítika Aliansa Mudansa ba Progressu (AMP) nian, kona-ba reduz dezempregu hodi kria kampu servisu ba Timoroan 60.000 kada tinan mak la konsege, Governu bele revè.
"Governu presiza halo ezersisiu para haree filafali sira nian previzaun kona-ba 60.000 kampu servisu kada tinan ne'e ideál ka lae? Se prosesu polítika ne'e la'o, ita haree katak iha impedimentu espetativa ne'ebé mak iha, liuhusi ita nia promesas sira ne'ebé hato'o iha kampañia eleitorál," dehan Maria Angelina iha PN, Tersa (17/09/19).
Nia dehan, Governu bele revè fali nia polítika ne'e bainhira imposivel atinje. "Governu la sala revè fali nia polítika ida ne'e. Katak, imposivel atu alkansa 60.000 kampu servisu kada tinan. Ho razaun mak ministru kompetente seidauk iha fatin. Entaun, sira labele ezekuta tanba iha lei organika Governu fó limitasaun ba ministru, hodi ezekuta husi millioens ida to'o millioens lima," Maria Angelina esplika.
Nia afirma, bainhira Governu hanoin politika 60.000 ne'e la ideal bele revè. "Ha'u hanoin, se Governu hanoin polítika ne'e la'ós ideal, bazeia ba promesas kampañia eleitorál bele revè. Ha'u hanoin la sala buat ida. Importante mak oinsá la'o tuir nafatin programa Governu nian. Kona-ba númeru ne'e ita bele halo mudansa, bazeia ba realidade ne'ebé mak andamentu polítika ne'ebé mak ita infrenta," dehan Vise I PPN ne'e.
Tempotimor (Dili) – Hospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV) iha ona polítika atu instala Unidade Kardolojia iha tinan 2020. Planu ida ne'e, sei hahú iha fulan Janeiru tinan oin mai.
"Ministériu Saúde iha ona planu, hodi instala Unidade Kardolojia no Unidade ICU nian, iha Hospitál Nasionál Guido Valadares, hodi bele fó asistensia ba pasiente sira. Instalasaun ne'e sei hahú iha fulan Janeiru 2020 nia laran," dehan Ministru Saude Interino, Bonifacio Maucoli dos Reis, iha HNGV Segunda (16/09/19).
Governante ne'e dehan, liuhusi instalasaun Unidade Kardolojia ne'e, bele hamenus pasiente sofre fuan. "Planu hodi hamenus ekonomia, ba pasiente sira ne'ebé afeta moras fuan, hodi labele gasta tan ekonomia ba rai liur. Nune'e, iha tinan lima ka sanulu oin mai, ita bele hamriik mesak atu labele haruka bei-beik ema, ba kura moras liuliu moras fuan iha rai liur," dehan Bonifacio.
Tempotimor (Covalima) – Sekretáriu Estadu Formasaun Profesional no Empregu (SEFOPE), liuhusi Diresaun Jerál Jestaun no Planeamentu, Segunda (16/09/19) fó teste fíziku ba Covalimaoan hamutuk 1.315. Teste ne'e, nu'udar preparasaun ba tuir Seasonal Worker Program (SWP).
"Ohin ita halo teste fíziku ba Munisípiu Covalima nian, ho totál partisipante hamutuk 1.315. Husi númeru ne'e, ita haree se mak liu, sira bele partisipa iha Seasonal Worker Program (SWP)," dehan Diretór Jerál Jestaun no Planeamentu SEFOPE, Aniceito Leto Soro iha Covalima.
Aniceito esklarese, polítika Governu nian mak atu kria kampu servisu ba joven sira ne'ebé persiza servisu. Tanba ne'e, tuir Aniceto SEFOPE loke oportunidade ba joven iha munisípiu sira. Signifika Governu lori servisu mai iha munisípiu," Aniceito afirma.
Nia mós deklara, programa teste fíziku iha munisípiu hirak ne'e fó prioridade ba kbi'it laek sira. "Ita mai iha ne'e, fasilita liu ba familia kbi'it laek. Entaun Governo mak la'o to'o mai hodi fó oportunidade ba joven sira iha munisípiu hodi bele partisipa SWP," nia esplika.
Observasaun ne'ebé diretór Jerál SEFOPE ne'e halo, durante teste fíziku ne'e hatudu katak joven sira nia kondisaun fraku tebes. Nune'e, susar uitoan hodi bele prienxe rekezitu.
"Ohin ami haree katak teste ba joven sira nia estamina fraku tebes. Kuaze ita atu dehan katak susar tebes atu bele prienxe rekezitus," Aniceito hatete.
Tan ne'e, Aniceto husu ba joven sira atu kuidadu sira-nia an. Liuliu iha parte fíziku, inklui hamenus ransu livre, hemu tua no kalan tenke deskansa sedu. “Se lae, joven sira la konsege prienxe kriteria ne'ebé Governu Austrália fó,” nia dehan tan.
.