Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Tempotimor (Dili) – Ministru Justisa (MJ), Manuel Cárceres da Costa, ninia deklarasaun loron Kinta (12/09/19) katak atu fakar sai mafia sira iha ninia ‘uma laran’ to'o agora la hatudu realidade. Públiku dehan, ministru ne'e la brani no kari de'it lia-bosok ba povu.

"Ha'u sei buka mafia sira ne'e. Ha'u brani buka mafia sira ne'e, no ha'u hatene. Ha'u book husi Terras Propriedades no ha'u sei duni sai sira hotu. Ha'u la tauk ema ida. Tanba públiku hatene katak Ministru Justisa mak sai Marino Interprise ninia broker," deklara MJ momentu ne'e iha edifísiu Ministériu Finansas, Aitarak-Laran, Dili.

Husi deklarasaun ne'ebé MJ lansa ne'e halo públiku iha konfiansa liután nu'udar ministru ne'ebé di'ak hodi lidera setór justisa. Maibé, ikus mai deklarasaun sira ne'e halo MJ hanesan la brani fakar sai mafia sira iha setór justisa.

Hatán ba jornalista, Sesta (27/09/19) iha Palásiu Governu, kona-ba se loos mak mafia iha ministériu ne'ebé nia tutela ba ne'e? Cárceres ho diplomatikamente hatete de'it dehan “to'o loron. To'o tempu ita boot sira hatene. Obrigadu."

Alende ne'e Parlamentu Nasional mós husu MJ atu esklarese kona-ba rai Kaitehu ne'e. Maibé, MJ kontinua taka ba públiku. Bainhira jornalista konfirma kona-ba ida ne'e ba MJ, MJ hatete de'it "ida ne'e ministru ho parlamentu. La'os ministru ho jornalista."

Tempotimor (Dili) – Ministru Defeza no Seguransa (MDS), Filomeno da Paixão de Jesus hatete, atu halo kontrolu ba fronteira tasi Timor, presiza iha lejislasaun ne'ebé rigór.

Tuir MDS ne'e, iha ona grupu ne'ebé halo hela estudu ho jurista sira no tékniku sira iha konsellu Ministru nian, hodi estuda kona-ba oinsá mak halo patrollamentu iha tasi ho ró no áero.

"Patrollamentu ba fronteira tasi ninian. Maibé, haree mós ba modalidade no lejislasaun ka dekreta lei ida, atu bele oinsá regula ba movimentu ilegál iha tasi ne'e. Austrália mak kaer ka ita mak kaer. Tanba ne'e, presiza konkordansia mós parte defeza Austrália nian para depois bele kaptura (atividade) ilegál  ne'e oinsa," informa MDS iha Palásiu Governu, Kinta (26/09/19).

Alende ne'e, Ministra Defeza Australia deklara ona katak atu implementa polítika ne'e iha Dezembru 2019. Maibé, depende ba lejislasaun.

MDS afirma, orsamentu ne'ebé atu aloka hodi hola transporte marítima no áero nian, ne'ebé atu halo kontrolu ba tasi Timor ne'e diretamente husi Konsellu Ministru ka Gabinete Primeiru Ministru.

Tempotimor (Dili) – Bankada FRETILIN iha Parlamentu Nasionál, husu ba VIII Governu, liuliu Ministériu Edukasaun, Juventude no Desportu (MEJD), atu hatuur didi'ak sistema edukasaun iha rai laran, hodi bele hadi'a kualidade edukasaun. Liuliu ba profesór no estudante sira.

"Governu tenke investe maka'as iha área edukasaun. Tanba rekursu umanu ida ne'e, laiha rohan. Tan ne'e, ita nia rikusoin sira seluk bele hotu. Maibé, rikusoin ida ne'e nunka mais bele hotu. Tanba ne'e, tenke investe maka'as iha área edukasaun," dehan Francisco Miranda Branco, Vise Prezidente Bankada FRETILIN iha Parlamentu Nasionál, Kuarta (25/09/19).

Deputadu ne'e, husu Governu atu revé filafali sistema edukasaun nasionál nian.

"Governu iha obrigasaun tenke revé fali sistema edukasaun nasionál atu nune'e bainhira estudante sira remata iha universidade servisu kedas. Maibé, se la hetan servisu Governu apoiu sira hodi hetan kréditu, hodi kria servisu ba ninia-an rasik," dehan Branco.

Nia afirma,  Governu presiza halo komunikasaun ho igreja. Tanba, parte igreja iha esperiénsia iha área edukasaun.

"Igreja Katólika iha esperénsia di'ak kona-ba área edukasaun. Entaun, presiza partila sistema edukasaun ho igreja Katólika. Tanba, sira ho esperensia ne'ebé naruk," tenik Branco.

Tempotimor (Dili) – Deputadu Francisco Miranda Branco hatete, Governu daualu mai atu halo reforma. Hadi'a buat ne'ebé sedauk di'ak. Maibé, sei hahalok fahe malu projetu loos duni, diskursu polítika sira durante kampaíña, retorika de'it.   

“Governu daualu ne'e, mai atu halo reforma. Hadi'a buat ne'ebé seidauk di'ak. Maibé, se ida ne'e loos duni (fahe projetu ba malu), diskursu polítika sira ne'e mesak retórika hotu de'it. Retórika ba kampaíña de'it. Depois, agora nia prátika nafatin de'it hanesan ida uluk," afirma Francisco Branco, Kuarta (25/09/19) iha sala Bankada FRETILIN nian, iha Parlamentu Nasionál.

Francisco Branco hatete lia hirak ne'e relasiona ho Kompañia Baekmoon Unipessoal ne'ebé liu shortlist ba projetu ualu (8) iha MOP. Baekmoon Unipessoal, nu'udar kompañia ne'ebé Luzerio Donzilio Junior da Conceição Teme, oan mane husi asesór prinsipál Ministru Obras Públika, Jorge da Conceição Teme, servisu.

Na'in husi kompañia sira seluk, ne'ebé partisipa mós iha tenderizasaun hamutuk ho kompañia Baekmoon Unipessoal, hahú deskonfia. Sira dehan, iha posibilidade boot Kompañia Baekmoon Unipessoal bele manan projetu lubuk iha MOP.

Francisco Branco deklara Parlamentu Nasionál sei bolu Ministru Obras Públika (MOP), para ba hatán  iha Parlamentu Nasionál kona-ba buat hirak ne'e.

"Ami iha podér atu bolu Ministru Obras Públika mai para hatán iha PN. Karik ida ne'e ami sei uza. Tanba, dalaruma mós bele loos no bele issu de'it. Tanba ita la gosta ema ida, ita hamosu issu bara-barak. Maibé, depois bolu tiha ministru mai hatán iha PN nia oin, mak foin hatene loloos saida mak akontese," Branco afirma.

Vise Prezidente Bankada FRETILIN ne'e hatete Governasaun daualu ne'ebé mai ho polítika atu halakon karatér sira ne'ebé fó projeitu ba malu ne'e, maibé atú ne'ebé akontese iha Governu anteriór da'et fali mai Governasaun daualu.

"Prátika ne'ebé la'o iha Governu anteriór mak fahe projetu de'it. Ajudikasaun direta de'it, single source de'it, la liuhusi aprovizionamentu normál, la liuhusi tenderizasaun ne'ebé se mak kualifikasaun di'ak liu para kaer projetu. Maibé, ita fó tuir sentimentu ida-idak nian, katak familia, kor hanesan. Se hanesan ne'e, ita atu lori nasaun ne'e ba ne'ebé," Branco afirma.

Nia mós dehan, bainhira Governu mai atu hadi'a sistema sira ne'e mak nune'e nafatin, oinsá mak bele kumpri lei ne'ebé vigora iha Timor-Leste.

Tempotimor (Dili) – Polítika Governu daualu ne'ebé promete atu kria kampu servisu ba Timoroan 60.000 kada tinan, ne'e bosok povu.

"Polítika kria kampu servisu 60.000 ne'e bosok. Ida ne'e bosok povu. Polítika kampaíña nian. La tuir realidade no laiha kálkulu ida atu ko'alia ba ida ne'e. Tanba ne'e, ita kuandu ko'alia tenke kálkulu halo didi'ak no halo estimasaun loloos mak ko'alia  ba públiku," dehan Vise Prezidente Bankada FRETILIN iha Parlamentu Nasionál, Kuarta (25/09/19).

Nia dehan,  polítika AMP nian ne'e hato'o iha kampaíña. Maibé, atu atinje kampu servisu 60.000 nee ita bosok povu no bosok an duni. Tanba, realidade imposivel bele atinje.

Antes ne'e, Vise I Prezidente Parlamentu Nasionál, Maria Angelina Sarmento deklara katak, bainhira Governu la konsege atinje, di'ak liu halo mudansa ba polítika Governu nian.

"Ha'u hanoin, se Governu hanoin polítika ne'e la'ós ideál, bazeia ba promesas kampaíña eleitorál, bele revé. Ha'u hanoin la sala buat ida. Importante, mak oinsá la'o tuir nafatin programa Governu nian. Kona-ba númeru ne'e ita bele halo mudansa, bazeia ba realidade ne'ebé mak andamentu polítika ne'ebé mak ita infrenta," dehan Vise I PPN ne'e loron Tersa (17/09/19).

Tempotimor (Dili) – Asesor polítika Iha Ministériu Obras Públika (MOP), Jorge do Conceição Teme rejeita kompañia ne'ebé manan tender ne'e ninia oan nian, tanba ninia oan laiha kompañia.

Tuir asesor polítika ne'e katak, ninia oan servisu duni iha kompañia Baekmoon, maibé la'os ninian.

"Nia servisu iha kompañia ne'e, la'ós viola lei ka regra. Nia laiha kompañia. Maibé hanesan on the job training, nia servisu de'it iha kompañia Baekmoon," deklara Jorge do Conceição Teme, iha edifísiu Ministériu Obras Públika, Kaikoli, Tersa (24/09/19).

Iha fatin hanesan, Diretór Nasional Aprovisionamentu MOP, Quintiliano Afonso Belo katak, projetu ne'e sei iha hela prosesu apresentasaun dezeñu BOQ.

"Prosesu sei la'o hela. Agora dadauk sei halo apresentasaun sira nia metodolójia aproximasaun hodi halo dezeñu BOQ ba truxer sira ne'ebé sira konkore ona," esplika Quintiliano.

Diretór nasional ne'e informa tan, molok halo avaliasaun sira forma uluk ekipa.

"Iha aprovizionamentu molok fó avaliasaun ne'e ami forma ekipa ida komisaun ba avaliasaun ne'e mak iha kompetensia tomak husi ministru mak fó despaxu hodi halo desizaun koletivamente," nia esplika.

Tempotimor (Dili) – Ministru Reforma Lejislativa Asuntu Parlamentar (MRLAP), Fidelis Manuel Leite Magalhães afirma, lista membru governu pendente nain 9, mantein.

“Pozisaun husi exelénsia Primeiru Ministru mak nafatin. Laiha razaun ruma atu muda kandidatu sira. Mantein nafatin lista kandidatu. Iha tempu besik ha'u hanoin exelénsia PM sei komunika kona-ba desizaun ruma. Lala'ok saida mak hola atu solusiona situasaun ida ne'ebé adapta to'o ohin loron," resposta MRLAP ba deklarasaun bankada KHUNTO iha plenária Parlamentu Nasionál, Tersa (24/09/19).

Fidelis afirma, laiha razaun étika ka morál atu troka kandidatu membru Governu. "Laiha razaun nein étika, morál, nein legál ida atu bele troka kandidatu na'in sia. Señor Primeiru Ministru mantein nafatin lista na'in 9. Tanba, laiha razaun ka kualker razaun atu bele justifika naran kandidatu nian.  Tanba haree ba konstituisaun, leis no prinsípiu fundamentais sira," Fidelis afirma.

Ho razaun hirak ne'e, tuir MRLAP, Primeiru Ministru sei la muda naran lista membru Governu, inklui aliansa ne'ebé mak sustenta parlamentu mós Governu. Nia dehan, desizaun la muda.  Tanba desizaun halo husi konsellu diretivu nasionál.

Antes ne'e, bankada KHUNTO iha uma fukun Parlamentu Nasionál deklara ona katak sei troka membru na'in rua ne'ebé la hetan pose husi Prezidente Repúblika iha loron 22 Jullu 2018, iha Palásiu Nobre, Lahane, Dili.

"Ba ami KHUNTO, preparadu ona atu troka ami nia ema na'in rua ne'e. Tanba ne'e liuhusi ha'u nia intervensaun ne'e, média sira mós rona hotu, ami prepara ona ami nia ema, karik PLP no CNRT prepara ona. Tanba, bainhira pedidu PR nian mai atu husu konfiansa ba rai liur ne'e nunka mais akontese, to'o mandatu tinan lima ne'e hotu mós Prezidente Repúblika la sai ba liur," deklara deputadu bankada KHUNTO, Olinda Guterres iha Plenária PN, Tersa (24/09/19).

Tempotimor (Dili) – Ministru Defeza no Seguransa (MDS), Filomeno da Paixão de Jesus afirma, kazu Ai-mutin, Suku Comoro la inklui grupu arte-marsiais. Tanba, dadaun ne'e bandu arte-marsiais atu hala'o atividade. Nune'e, kazu refere nu'udar krime organizadu.

"Iha momentu ne'e, ema hotu ba missa no inagura gruta. Maibé, oinsá mak akontesimentu iha fali parte Ai-mutin nian. Ne'e ema hotu la espera,” Filomeno afirma, Tersa (24/09/19) iha salaun Suai Room, Timor Plaza, Dili.

Tuir Filomeno, ema barak dehan kazu ne'e Kolimau 2000 no arte-marsiais. “Ne'ebé ha'u ladún  hatene. Maibé, iha konfrontasaun ne'e Polísia tun halo kedas atuasaun," Filomeno esplika.

Entretantu, kazu refere entrega ona ba Ministériu Públiku depois ba tribunál. Nia dehan, parte seguransa buka tuir nafatin, suspeitu sira ne'ebe inklui iha kazu refere atu halo kapturasaun hotu.

"Kazu sira hanesan ne'e la'ós arte-marsiais. Maibé, grupu organizadu kriminozu ka asasinu atu mai halo destabilizasaun iha Timor-Leste. Maibé, buat hirak ne'e identifika ona," hatete Filomeno.

Nia promote sei fó medidas rigorozu ba autor krime sira. “Tanba, aproximasaun agora foti ne'e laiha mudansa. Entaun, agora foti medidas seluk para bele muda situasaun,” nia afirma.

1 Mate, 1 Kanek Todan

Konfrontasaun ne'ebé akontese iha Aimutin, Segunda (23/09/19) ne'e rezulta joven 1 mate no 1 fali kanek todan.

“Joven ida mate, agora iha hela mortuáriu Hospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV), para submete ba autopsia. Ida fali kanek todan iha hela sala ICU-HNGV,” Euclides hatán ba perguntas tempotimor.com liuhosi liña telefone, Segunda (23/09/19) kalan.

Euclides dehan, kazu ne'e akontese bainhira grupu lubun boot arte-rituál ida fila husi selebrasaun misa inagurasaun Gruta Sagrado Coração de Jesus iha Taibesi, Dili. Grupu lubun boot ne'e liuhosi área Aimutin, besik fatin fa'an roupa obralan.

"To'o iha área Aimutin, dehan iha grupu ida mak sadik fali sira. Entaun sira tuun fali iha obralan nian ne'e baku fali ema. Ema mós halo auto-defeza ba nian an. Ne'ebé rezulta vitima ida mate fatin no ida kanek todan," dehan Euclides.

Xefi Suku Comoro, Eurico de Jesus ba jornalista katak vitima ne'ebé mate ne'e, la'ós populasaun husi área Aimutin. Nia deskonfia mai husi fatin seluk.

Tempotimor (Dili) – Parlamentu Nasional (PN), Tersa (24/09/19) fó votus pezar ba Saudozu Padre João de Deus Pires, SDB ne'ebé fila ona ba Aman Maromak di Kadunan Santo iha Domingo (22/09/19) iha Hospitál Nasionál Guidu Valadares (HNGV), Dili.

Votus pezar husi Parlamentu Nasionál ba Saudozu Padre João de Deus Pires, SDB ne'e, liuhosi deklarasaun kada bankada ne'ebé hato'o sira-nia boa viajen ba Saudozu Padre João de Deus Pires, SDB no fó sentidu kondolénsia ba familia igreja Katólika, inklui familia boot Salezianu.

Iha prestasaun lideres bankada sira ne'e, Xefe bankada Partidu Uniaun Dezenvolvimentu Demokrátika (PUDD),  António de Sá Benevides hato'o ninia obrigadu ba Saudozu Padre João de Deus Pires, SDB ne'ebé durante ne'e sai motivadór ba sarani sira igreja Katólika iha Timor-Leste.

Votus pezar ne'ebé Parlamentu Nasional oferese ba Pe. João de Deus Pires ne'e ho rezultadu votasaun a favór 45 kontra no abstensaun zero.

Tempotimor (Dili) – Selebrasaun 12 de Novembro ba tinan 2019 Comite 12 Novembro entrega direita ba Governu hodi jere aktividades hotu-hotu.

Iha tinan ida ne'e, Governu mak sai hanesan uma na'in no sai mós komisaun ba selebrasaun loron espesiál 12 de Novembru.

"Comite 12 de Novembro sei apoiu hanoin no planu programa ruma.Tanba ne'e, aktividade ka programa entrega ba Governu liuhosi Sekretáriu Estadu Juventude Desportu (SEJD) mak sei jere. comite hanesan tau matan de'it," dehan Xefe Administrasaun Comite 12 Novembro, Rogeiro Castro da Cruz iha Sede Comite 12 Novembro, Balide, Tersa (24/09/19).

Nia hatutan, komite 12 Novembro nu'udar autór ba komemorasaun ne'e. Tanba ne'e mak komite konvida parte seluk atu jere.

"Tamba Comite 12 Novembro hanesan autór depois kada tinan husi komite mak konvida fali ema no jere fali atividades ne'e ladún di'ak. Nune'e, tinan ida agora entrega ba Governu no jerasaun foun sira mak jere," Rogeiro relata.

Relasiona ho komemorasaun loron nasionál juventude ne'e, tuir Rogerio, Governu mak hatene. Nia dehan, orsamento ba atividade ne'e bele $ 80.000 no bele mós to'o $ 100.000).

Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« March 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Tempo Timor Networks

Online Counter