Bainhira komúnidade hetan sasán refere komunika kedan ba autoridade PNTL hodi asegura, nune'e ekipa Esplosive Ordnance Disposal (EOD) halo kedan ona evakuasaun no halo destroisaun iha fatin Kahiteu tanba nia perigu ba komunidade nia vida.
“Sim ita tenke halo evakuasaun lalais, tanba Bomba ne’e bele fó ameasa boot ba komunidade sira, bainhira nia nakfera, tanba ne’e mak EOD marka prezensa iha ne’e atubele foti sasán sira ne'e hodi lori ba halo destroisaun iha Kahiteu”, dehan Portavoz PNTL, Superintendente Xefe, Arnaldo Araujo, iha Kuluhun de Baixo, tersa(14/12).
Bomba refere dadaun ne’e sei ativu hela, bainhira ema ruma book sala bele nakfera(rebenta).
Xefe Explosive Ordenance Disposal (EOD) Sargjntu Xefe, Estaqui de Jesus Ximenes deklara, sira simu informasaun husi komunidade iha loron Kinta semana kotuk, no ekipa to’o kedan fatin hodi asegura material refere hodi labele fó ameasa ba komunidade sira ne'ebé hela iha fatin refere.
“Ida ne’e bomba de aviaun ne'ebé mak boot, nia todan ne’e pelemenus to’o iha 200 paun hanesan ne’e, ne’ebé ita labele hiit ho liman, entaun ita presiza ekipamentu pezadu sira bele apoiu ita atu hiit ho kuidadu, tanba bomba refere ita kategória hanesan unexploided ordenance”, esplika nia.
Aliende ne’e bomba refere sei foun karik bele haree iha ninian jeneral propose bele identifika ninian perigu ne'e iha ne'ebé, no nia husi orijen nasaun ne’ebé, maibé tanba bomba ne'e feruzen ona entaun labele identifika ninian identidade.
“Unxploided ne'e perigu la halimar, tanba ninian safety ne’e ita labele identifika ona, entaun ida ne’e ita extra kuidadu para bele asegura, satan ida ne’e iha komunidade nian leet fó perigu tebes”, dehan nia.
Bomba aviaun normalmente iha kategória tolu ida mak insendiariu, bomba kimiku, no ida mak explosive, maibé bomba ne’ebé mak dadaun hetan, ekipa seidauk bele identifika nia hola parte iha bomba ida ne’ebé, tanba frujen ona.
“Nune’e ami to’o mai iha lokál, ami halo avaliasaun bomba ne’e risku boot tebes, ami husu komunidade sira atu asegura, no ohin mak ita bele halo evakuasaun hodi ba halo destroisaun”, afirma nia.
Xefe Suku Akadiruhun, Juvinal da Conçecão haktuir, material guerra mundial ne’e komunidade sira hetan bainhira kee rai atu konstrui baleta ne’ebé liuhusi programa PNDS nian.
“Bomba ne’ebé mak ha’u-nian komunidade hetan liga ho projetu PNDS halo programa ida ne’e hodi halo baleta, no ekipa sira kee rai mak sira hetan bomba ida nee”, esplika nia. (*)