Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Tempotimor (Dili) – Hatán ba preokupasaun públiku,kona-ba kazu krime ne'ebé akontese beibeik iha Kapitál Dili, Komandante Jerál (Komjer) PNTL, Faustino da Costa hatete, nia koloka ona nia membru sira iha fatin risku.

"Ha'u, la'ós atu hatán ba señor Ministru Interiór. Lae. Maibé, saida mak ami halo mak, desloka membru sira iha fatin ne'ebé risku, para halo servisu. Koloka membru sira ne'ebé tenke ser hala'o ninia servisu no haree mós ba poténsia risku," dehan Komjer Faustino, Kinta (21/11/19) hafoin hasoru Prezidente Repúblika iha Palásiu Prezidensiál, Bairru-pite, Dili.

Tuir Komjer PNTL, membru ne'ebé atu halo seguransa ba Kapitál Dili sufisiénte. Tanba membru hamutuk 500.

"Loos duni. Ami sei bele dehan katak membru sira iha Kapitál Dili sei sufisiénte. Tanba hamutuk na'in 500. Maibé, husi númeru ne'e balun la halo ona servisu ativu. Tanba, ida abandona servisu mak barak liu no balun moras permanente hanesan struk. Entaun, ita haree númeru ne'e 500. Maibé, realidade iha operasaun ne'e ema la to'o 500," nia esplika.

Esforsu Nafatin

Tuir Komjer Faustino, iha Kapitál Dili nia orienta ona ninia membru sira atu koloka ba postu permanente nomós postu movel.

“Postu permanente ne'ebé la'ós partensia ba tranzitu ne'e iha 9. Iha postu 9 ne'e, koloka ona membru kada postu menus liu mak na'in 4. Iha postu balun koloka na'in 6 to'o na'in 11,” Komjer ne'e esplika.

Nia afirma, postu permanente ba tranzitu iha Dili laran hamutuk 7, nune'e membru sira ne'ebé destaka iha postu sira ne'e hamutuk na'in 6.

"Membru sira ne'ebé destaka ba postu hirak ne'e, atu asegura 24 oras nia laran. Alende ne'e mós ita iha postu movél ba iha fatin sira ne'ebé bele dehan pertense ba risku," Komjer PNTL ne'e subliña.

Alende postu permanente no movel, iha mós postu permanente unidade nian. Ne'ebé, nia dehan, kalan-kalan ativu rutinas la'o nafatin fó seguransa ba komunidade Kapitál Dili.

“Uluk ita hanoin, membru sira uza sivíl mak ba de'it. Maibé, agora ita muda no tau fali farda ka atributu instituisaun PNTL nian," nia dehan.

Komjer Faustino mós husu ba membru PNTL sira ne'ebé hela iha bairru ka aldeia, atu kontribui mós ba paz iha ninia hela fatin.

Tempotimor (Dili) – Hafoin hasoru Prezidente Repúblika, Kinta (21/11/19) iha Palásiu Prezidensiál Bairru-Pite, Primeiru Ministru (PM) Taur Matan Ruak deklara apoiu Prezidente Repúblika Francisco Guterres Lú Olo, atu halo diálogu para hakotu empasse polítika durante ne'e.

Tempotimor (Dili) – Relasiona ho Timoroan sira-nia pasaporte ne'ebé mate iha estranjeiru, Ministériu Negósiu Estranjéiru no Kooperasaun (MNEK) servisu hamutuk ho Ministériu Justisa (MJ) forma ekipa levantamentu dadus nian ba rai liur, hodi identifika Timoroan sira ne'ebé pasaporte mate ona.

"Tinan oin, Ministériu Justisa (MJ) nia ekipa ba para haree pasaporte hirak ne'e. Tanba, ema na'in hira ita seidauk identifika. Nune'e, ita haruka uluk ekipa balun para halo levantamentu dadus," dehan MNEK, Dionísio Babo Soares iha Palásiu Governu, Kuarta (20/11/19).

Dionísio dehan, bainhira levantamentu dadus hotu ona, foin mak foti desizaun no entrega dadus hirak ne'e ba Ministériu Justisa. Liuliu ba diresaun ne'ebé toma konta ba pasaporte ninian. MNEK, tuir Babo, fasilita halo levantemantu dadus husi Timoroan sira iha Inglaterra, Irlandia no Portugál.

MNEK mós husu ba Timoroan sira iha Inglaterra, Irlandia no Portugál atu prepara an. Tanba, ekipa levantamentu dadus sei semana ida iha Inglaterra, depois ba fali Irlandia-norte no Portugál.

Tempotimor (Dili) –  Atu atua no hapara kazu oho malu entre joven iha kapitál Dili, Ministru Interiór (MI) interino, Filomeno da Paixão de Jesus fó ona ordem eskritu ba Komandante Jerál PNTL, Komisáriu Faustino da Costa, hodi foti medida.

"Ha'u fó ona ordem ba Komandante Jerál PNTL, Komisáriu Faustino da Costa. Imi ( jornalista) ba husu nia, kona-ba servisu operasionál. Ema preokupa ho kapasidade komjer nian. Ita iha fulan tolu para atu haree. Maibé, ha'u fó ona tinan ida para komisáriu asegura. Maibé, tinan ida ona mós mosu nafatin," afirma MI interino ne'e iha Palásiu Governu, Kuarta (20/11/19).

Tuir atuál Ministru Defeza no Seguransa ne'e, kazu kontinua nafatin tanba menus eskala PNTL nian hodi halo servisu.

"Ha'u sente menus eskala karik. Iha Polísia ne'e, ema ida tenke servisu oras ualu. Purtantu, oras ualu ne'e nia kolokadu iha ne'ebé? Se operasionál, bainhira nia hahú iha meia noite, entaun nia tenke hotu iha tuku ualu dader," dehan Filomeno.

Governante ne'e dehan, bainhira eskala seguransa nian iha ona, mak Dili laran PNTL kontrola hotu. Tanba, ema servisu hotu tuir nia regras.

Realidade ne'ebé sei akontese, tuir Filomeno, PNTL labele halo seguransa ba ema ida-idak. “Tanba, seguransa ne'e la'ós iha Polísia nia liman de'it. Maibé, iha mós universidade, eskola sira, inan-aman no aspeitu sira seluk,” nia esplika.

Tempotimor (Dili) – Ministru Saúde (MS) interino, Bonifacio Maucoli Dos Reis dehan, nia parte seidauk hatene kona-ba ema deskoñesidu lori sai sasán médiku husi Hospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV), iha dia 08 Novembru maizumenus tuku 09.14 kalan.

“Ha'u seidauk hetan informasaun. Depois ha'u hetan ha'u sei verifika. Depois mak ha'u fó fila informasaun,” dehan MS interinu ne'e iha Palásiu Governu hafoin remata reuniaun Konsellu Ministru, Kuarta (20/11/19).

Iha fatin hanesan, Vise Ministra Saúde, Elia dos Reis Amarál hatete, sei mosu duni iregularidade, nia parte sei lori ba dalan legál.

"Ne'e informasaun. Seidauk hatene loos duni ka lae. Sei karik loos sei submete ba parte legal. Sei laloos signifika informasaun de'it," dehan vise MS ne'e.

Nia dehan, bainhira informasaun ne'e loos duni, sei entrega ba diretór HNGV hodi bele haree saida  mak nia bele halo.

"Durante ne'e, regras iha hela. Mas kariik ida ne'e mak akontese duni, sei submete ba iha diretór. tanba diretór mak iha responsabilidade aas, hodi responsavél ba iha iregularidade ne'ebé mak iha parte HNGV nian," dehan Elia.

Hanesan média ne'e públika ona, iha 08 de Novembru 2019, maizumenus tuku 09.14 kalan, autoridade seguransa iha Hospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV) konsege deteta feto na'in rua, hit sasán balun (dos rua), sai husi odamatan HNGV hodi tula sasán hirak ne'e, iha karreta Jeep koor mean.

“Ami investiga hela lala'ok hirak ne'e, tanba mosu deskonfia katak sasán balun iha HNGV ema tula sai,” hatete fontes ne'ebé lakohi temi nia identidade ba tempotimor.com, Tersa (19/11/19).

Fontes ne'e informa, lala'ok ne'e mós akontese tan iha loron Tersa (12/11/19). Ho karreta tipu no koor hanesan, feto na'in rua tula tan sasán balun ne'ebé deskonfia sasán médiku, sai husi resintu HNGV no tula sasán hirak ne'e iha karreta, ne'ebé para hela iha karreta para fatin, besik HNGV.

Fontes ne'e katak, parte seguransa halo ona investigasaun ba karreta na'in. Informasaun preliminaria hatudu mosu indikasaun forte katak, iha aktu ne'ebé lori sai ekipamentus médiku husi HNGV ba liur.

“Sim. Investigasaun se la'o hela. Deskonfia iha ema laran mak envolve,” fontes ne'e hatete tan.

Ba média ida ne'e, fontes ne'e hato'o ninia laran triste. Nia dehan, bainhira HNGV menus aimoruk públiku no Parlamentu sempre hakilar kestiona, hodi fó todan ba manajementu HNGV.

“Maibé, dala balu mosu mós hahalok balun hodi fó prejuizu,” nia hateten.

Tempotimor (Dili) – Ministru Koordenadór Asuntus Ekonomiku (MKAE) interinu, Fidelis Manuel Leite Magalhães no TradeInvest, aprezenta ba Konsellu Ministru (KM) kona-ba proposta akordu espesiál  investimentu entre Timor-Leste no Pelican Paradise Group, Lda.

"Projetu ida ne’e prevé investimenu ida ho valór millaun $700 iha área ida ho nia luan besik hektares 550 iha Tasitolu," dehan MKAE interinu bainhira aprezenta proposta refere ba Konsellu Ministru, Kuarta (20/11/19).

Nia afirma, husi investimentu ne'ebé Pelican Paradise Group ne'e, sei inklui husi unidade barak ne'ebé fó kampu servisu ba Timoroan sira.

"Iha investimentu ne'e, sei inklui unidade otelária sira, kampu golf nian ida, lote rezidénsia sira, sentru dezenvolvimentu ida ba foin-sa’e sira, eskola internasionál ida, ospitál internasionál ida no sentru komersiál sira, kompleksu turistiku ida-ne’e sei permite harii postu traballu besik 1500, iha faze konstrusaun nian," dehan Fidelis.

Governante ne'e afirma, bainhira faze konstrusaun remata, Timoroan hamutuk 1.300 mak sei servisu permanente, no emprezáriu ne'e rasik permite mós halo reflorestasaun husi %80 iha área projetu nian.

Tempotimor (Dili) – Fundador Fundasaun Forum Comunicação Juventude (F-FCJ), Cipriano Freitas husu Governu atu bele investe makaas iha Organizasaun Naun Governamentál (ONG), hodi nune'e iha futuru la presiza kontrata asesor barak, hodi halao servisu ne'ebé liga ho labarik sira.

"Presiza Governu tenke fó kondisaun katak treinamentu atu bele kapasita ONG ne'e, hodi ezerse nia funsaun di'ak liu. Tanba ONG ne'ebé servisu ona ho MSSI sai ona parseiru, duke ita kontrata asesor ida ke selu karun. Nusa, la investe ba ita nia rekursu umanu sira ne'ebé servisu direita ho familia no labarik sira," dehan Cipriano iha F-FCJ Balide, Tersa (19/11/19).

Nia mos husu ba VIII Governu, atu tau atensaun ba instituisaun ONG sira ne'ebé kleur ona servisu ho Governu. Nia sujere, osan ne'ebé aloka ba ONG sira ne'e la'ós tinan-tinan hatún, maibé pelumenus hasa'e tuir ONG idaidak nia kapasidade ezekuta.

Iha fatin hanesan, Diretór F-FCJ, Damião Pereirra mós hatutan F-FCJ  iha uma mahon ida bolu Sentru   Miguel Magone ne'ebé moris iha 1997, to'o agora kontinua servisu ho Governo rekonesimentu husi estadu atu proteje labarik sira no foin sa'e sira tuir misaun Dom Bosco nian.

Tempotimor (Dili) – Seidauk iha Lei atu proteje diretu labarik sira nian iha Timor-Leste, sai preokupasaun boot ba  Fundasaun Forum Comunicação Juventude (F-FCJ) Don Bosco, Balide.

Tan ne'e, Fundadór F-FCJ Balide, Cipriano Freitas ezije Governu atu aselera lalais Lei Protesaun ba Labarik no Kódigu Labarik nian.

"Iha kazu barak iha tribunal, ne'ebé konsidera labarik sira hanesan ema adultu. Oráriu atu halo julgamentu ba labarik la tau espesiálidade. Tanba ne'e, ezije lei ne'e iha para atu tau atensaun espesiál ba kazu labarik sira iha tribunál,” dehan fundador F-FCJ Balide ne'e, Tersa (19/11/19).

Nia dehan, tempu to'o ona para Governu tenke hanoin. Tanba, iha kazu barak liu ne'ebé ligasaun ho labarik. Cipriano fó ezemplu kazu soe bebe, abuzu sexuál, abandonadu, violénsia sexuál, insestu no kazu seluk, ne'ebé tuir Cipriano, presiza ona atu Governu tau atensaun.

"Lei ne'ebé iha ona la garante labarik sira hanesan iha konstituisaun. Kódigu Sivíl de'it ne'ebé tuir ami nia haree, ladún detallu fó atensaun ba kazu ne'ebé labaraik sira iha no infrenta. Diferensia ho Lei Kódigu ba Labarik no Lei Protesaun ba Labarik. Tanba ne'e, mak ami ezije. Lei ne'e kleur ona," nia hatutan.

Tempotimor (Dili) – Semana oin, 28 Novembru 2019, Timor-Leste sei selebra tan loron boot no importante ida. Loron Proklamasaun Independensia Unilaterál, ba tinan 44.

La hanesan ho selebrasaun loron boot seluk, ba tinan ida ne'e, selebrasaun loron 28 Novembru, la hetan partsipasaun husi komunidade internasionál.

"Ate agora, tuir ultima reuniaun orgaun soberanu haat, laiha konvite ba liur no laiha pedidu ruma husi liur atu mai partisipa," dehan Vise Ministru Administrasaun Estatál, Abilio José Caetano iha Palásiu Governu hafoin halo enkontru ho Primeiru Ministru (PM), Tersa (19/11/19).

Enkontru durante minutu 10 nia laran, akompaña husi Diretór Centro Nasionál Chega (CNC), Hugo Fernandes, Abilio informa diretamente ba PM katak serimonia 28 Novembru 2019, sei hala'o iha Palásiu Governu nia oin.

"Tantu, ida ne'e de'it ami hato'o para Primeiru Ministru bele akompaña atividade preparasaun ne'ebé sei realiza iha Palasiu Governu ho razaun tanba tenke tuir istória Proklamasaun nian," Abilio tenik.

Tuir Abilio, Presidente Repúblika rasik mak sei sai hanesan inspetor da serimónia ne'e. Ne'ebé atividade ba tinan ida ne'e, Abilio dehan, hahú ho misa agradesimentu no isar bandeira. Iha mós  feira ne'ebé sei halo husi Ministeriu Komérsiu no Indústria durante loron 3-4 iha Centro Convenções Dili.

Tempotimor (Dili) – Ministra Edukasaun Juventude no Desportu (MEJD), Dulce de Jesus deklara iha semana primeiru fulan Dezembru tinan ne'e, sei fó sai direitamente rezultadu Ezame Nasionál (EN).

"Agora dadauk, estudante iha TL tuir hela ezame pasazem da klasse no normálmente tuir ajenda ne'ebé iha, primeira semana do mes de dezembro bele fo ona rezultadu Ezame Nasionál," informa MEJD iha Timor Plaza, hafoin partisipa serimonia Lansamentu Matadalan Inspesaun Eskolar, Tersa (19/11/19).

Nia dehan, estudante sira ne'ebé partisipa EN ba tinan ida ne'e, mak Ensinu Basico Central (EBC) kuaze na'in 33.000 no Ensinu Sekundáriu hamutuk ho Eskola Tékniku Vokasionál hamutuk na'in 17.000 resin.

Antes ne'e, MEJD mós deklara tiha ona katak normalmente presiza semana rua hodi halo korresaun   ba EN nian, maibé  ezame ne'e  realiza iha 14 Outobru 2019 to'o  besik fulan ida ona, prosesu ba korresaun refere seidauk hotu.

“Fallansu sira ne'ebé ministériu hasoru, hodi labele halo prosesu korresaun hotu lalais, tanbá sei fó  oportunidade ba estudante sira tuir EN ba segundu faze. Ho nune'e, tenke halo tan korresaun ba sira,” MEJD ne'e esplika.

Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« March 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Tempo Timor Networks

Online Counter