Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

AMP 'Tauk' Halo Rezolusaun Ba Xanana Featured

Uma MDG's iha Suai Uma MDG's iha Suai Foto Tempo Timor
IHA loron 11 Marsu 2019, deputadu sira iha Parlamentu Nasionál (PN) halo votasaun ba rezolusaun ida ba Ministériu Públiku (MP), hodi loke investigasaun ba rezultadu auditoria projetu Zona Espesiál Ekonomia Sosiál Merkadu (ZEESM), ne’ebé fó prejuizu maka’as ba estadu. 
 
Rezultadu votasaun ba rezolusaun ne’e, a favór 34 husi Bloku Aliansa Mudansa ba Progresu (AMP). FRETILIN rasik iha tempu ne'ebá, la vota. 
 
Agora, povu balun hein hela rezolusaun barani ne'ebé hanesan husi Bloku AMP ba rezultadu auditoria Tribunál Kamara Kontas (TKK) ba projetu ajudikasaun direita iha Ministériu Obras Públika Transporte no Komunikasaun (MOPTK), entre tinan 2015 to’o 2017. Tanba, rezultadu auditoria ne’e, sita mós eis Ministru Planu no Investimentu Estratéjiku (MPIE), Kay Rala Xanana Gusmão nia naran. 
 
Prezidente Bankada Partidu CNRT, Duarte Nunes hatete bainhira rezolusaun ne’ebé mak sira hato’o ba MP kona-ba rezultadu auditoria ba projetu pilotu ZEESM mak la efeitu. Entaun, Bloku AMP mós sei la halo tan rezolusaun ba kazu sira seluk. Inklui, kazu ajudikasaun direitu ba projetu lubuk ida iha MOPTK.
 
“Depende. Rezolusaun ne’e iha efeitu ka la’e? Se iha efeitu, entaun sira seluk mai mós ami sei halo hanesan ne’e. Maibé, rezolusaun ba mak Prokuradór Jerál Repúblika konsidera ne’e hanesan intervensaun fali, signifika la presiza halo tan rezolusaun. Tanba, ba mós hanesan de’it,” hatete deputadu Duarte ba Tempotimor.com iha PN foin lalais ne'e.
 
Asu Lear
 
Vice Prezidente Bankada FRETILIN, Francisco Miranda Branco dehan, Bloku AMP tauk. Tanba la konsege propoin atu halo rezolusaun ida ba relatoriu Tribunál Kamara Kontas (TKK). 
 
“Sira iha parlamentu ne'ebá nu'udar instrumentu Maun-Boot nian. Ne'ebé, iha momentu ne'e ha'u  dehan tiha ona katak, ami sira iha Parlamentu Nasionál ne'e asulear de'it. Atan foun iha nasaun independente no livre. Tanba, ita hare sasán barak la'o laloos. Maski nune'e, ita halo tuir de'it vontade ema ida nian,” Branco afirma.
 
Deputadu senior iha Uma Fukun Timor nian ne'e, lamenta ho atitude Bloku AMP ne'ebé hasai rezolusaun ba relatoriu Kamara de Kontas ba projeitu ZEESM. “Tuir loloos, PN la presiza hasai rezolusaun ida. Ne'e abnormal. Tanba, rezolusaun husi PN ne'e nia konotasaun hanesan presaun ba Ministériu Públiku,” Branco esplika.
 
Intervensaun
 
Durante sesaun aprezentasaun relatoriu annuál Ministériu Públiku nian iha loron 30 Jullu liubá, Prokurador Jerál Repúblika (PJR), José Ximenes deskreve rezolusaun PN nian ba MP hodi prioritiza no loke investigasaun ba projetu pilotu ZEESM nu’udar aktu intervensaun polítika ba MP nia serbisu. 
 
“Ha’u responde ba deputada Josefa nian. Ida ne’e, hanesan tipu intervensaun ida. La devia. Tanba, Tribunál Kamara Kontas bainhira halo, notifika mai ami halo. La presiza halo rezolusaun ida para dehan ita tenke halo hanesan ne’e. La presiza,” Ximenes afirma.
 
“Ha’u ohin dehan hanesan tipu intervensaun ne’e, tanba buat ida. Tribunál Kontas bainhira hasai desizaun, nia notifika PJR, nia notifika Prezidente Parlamentu Nasionál (PPN) no notifika Primeiru Ministru (PM),” Ximenes esplika.  
 
Maski nune'e, deputadu AMP sira konsidera rezolusaun ne’e la’ós nu’udar tipu intervensaun polítika ida husi PN. Maibé, nu’udar avizu ida. Tanba, lei mós fó dalan ba PN hodi hato’o rezolusaun ba MP. 
 
Entretantu, iha loron 13 Maiu 2019 bankada FRETILIN mós hasai deklarasaun polítika ida katak, FRETILIN sai sasin ba hahalok ida ne’e. Dala ida tan, relasiona ho projetu 143 ne’ebé ajudikadu diretamente iha tinan 2017 liubá. Prosesu ne’ebé mai ho indikasaun katak la kumpri regra ho prosesu aprovizionamentu. 
 
“Ajudikasaun hirak ne’e, halo ho povu nia osan no ita seidauk iha informasaun kona-ba osan hirak ne’e. Ho valór liu $340 miloens prodús rezultadu pozitivu no benefísiu ba povu nia bem e star ka lae?” deklara Prezidente Bankada FRETILIN, Aniceto Guterres. 
 
Tuir Aniceto, osan ne’ebé envolve iha prosesu ida ne’e $340 miloens. Osan ne'ebé bo’ot. Nia mós halo komparasaun bele halo estrada husi Dili ba Manatuto, ne’ebé deve ema nia osan hodi halo, kusta $40 miloens. “Prosesu ajudikasaun ne’ebé komisaun ida ne’e tenta apura, envolve osan ne’ebé bele halo estrada hanesan Dili ba Manatuto dala 8,” Aniceto hatete.
 
Bazeia ba relatóriu auditoria hosi TKK, entre tinan 2015 to’o 2017, Komisaun Nasionál Aprovizionamentu simu kontratu hamutuk 523 husi Ministériu Obras Públika, Transporte no Telekomunikasaun (MOPTK). Ne'ebé, kontratu hamutuk 463 hanesan ajudikasaun diretu (Single Source). 
 
Relatoriu ne’e mós hatutan, na’in ba projetu hirak ne’e (2015 to’o 2017) mak Ministru Obras Públika Transporte no Komunikasaun (MOPTK), Gastão Francisco de Sousa inklui mós Ministru Planeamentu ho Investimentu Estratéjiku iha momentu ne'ebá, Kay Rala Xanana Gusmão.  
 
Maibé, tuir karta ho data 19 Juñu 2017 ne'ebé Ministru Planeamentu no Investimentu Estratejiku (MPIE), Kay Rala Xanana Gusmão haruka ba Primeiru Ministru, Rui Maria de Araújo iha VI Governu Konstitusionál katak Kay Rala Xanana Gusmão la envolve iha desizaun ba projetu hirak ne’e. Tanba, durante períodu prosesu ajudikasaun ne'e la'o, nia (Xanana) iha hela lisensa lahó vensimentu no só fila fali ba serbisu iha loron 18 Jullu 2017. 
 
Kontratu sira aprovadu iha loron 17. Durante Xanana nia auzénsia, nia delega ninia kompeténsia ba Gastão de Sousa, nu’udar MOPTK iha VI Governu.
Rate this item
(1 Vote)
Last modified on Wednesday, 14 August 2019 11:35
Tempo Timor

Ho hakraik an Tempo Timor hato'o komprimentus ba laitor sira katak, Jornal Tempo Timor hahu mosu iha imi le'et atu fasilita informasaun ba imi. Tamba ne'e ami presiza ita boot sira nia tulun atu ekipa jornal ne'e nian bele halao servisu jornalismu ho didiak.

Jornalista Jornal Tempo Timor, bandu atu hetan envelope ka sasan ruma husi fontes informasaun sira.

www.tempotimor.com
Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« March 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Tempo Timor Networks

Online Counter