Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Governu Anteriór Lidera Husi Xanana Fó Kontratu ba nia Subriñu millaun $213

Terminal Konbustivel ETO nian iha Hera Terminal Konbustivel ETO nian iha Hera Foto Tempo Timor

Tempotimor (Dili) - Bainhira Lider Nasionál Kay Rala Xanana Gusmão kaer knaar nu’udár Primeiru Ministru (PM) Timor-Leste nian, kompañia Esperança Timor Oan (ETO), Lda ne’ebé na’in mak nia subriñu rasik Nilton dos Santos, manan kontratu husi governu ho montante millaun $213.

Kompañia ne’e nia negósiu prinsipál mak halo fornesimentu konbustivel ba governu, enkuantu ETO nia kontratu fornesimentu kombustivel dahuluk maka ba Forsa Manutensaun Pás Interfet.

Gusmão ema ne’ebé sei respeitadu liu hotu iha Timor-Leste hanesan lider bot rezisténsia nian ne’ebé antes ne’e mós assume kargu nu’udár Prezidenti Repúblika bainhira nasaun manan independénsia iha tinan 2002, assume knaar Primeiru Ministru dala rua, mandatu dala uluk husi 2007 to’o 2012, tuir mai mandatu daruak husi 2012 to’o 2015.

Nilton dos Santos hanesan oan husi Xanana Gusmão nia feton boot rasik ne’ebé kaben ho Gilman Exposto dos Santos (matebian), no kontratu sira ne’ebé governu fo ba ETO, tulun dos Santos sai emprezáriu riku liu ema seluk iha rai ida ne’e nian depois de Independénsia.

Entre tinan 2010 no 2014 ETO manan kontratu husi governu hodi fornese kombustivel ba governu ho montante $213,676,148.74 tuir Fa’an na’in (Vendor) ID: 0055.

Kona-ba asuntu ne’e, www.tempotimor.com halo esforsu oioin hodi kontaktu ho na’in ba kompañia ETO, Ld atu bele halo entrevista hodi konfirma liu tan, maibé na’in ba kompañia nega atu fó entrevista ka halo komentáriu.

Sumáriu detalladu kona-ba kontratu sira ne’e mak hanesan tuir mai:


1. Iha 2010 kontratu fornese kombustivel na’in tolu ho montante $9,980,289

2. Iha 2011 kontratu fornese kombustivel na’in tolu ho montante $40,496,461

3. Iha 2012 kontratu fornese kombustivel na’in sanulu ho montante $98,715,906

4. Iha 2013 kontratu fornese kombustivel nain neen-nulu resin lima ho montante $42,433,569

5. Iha 2014 kontratu fornese kombustivel na’in haatnulu resin rua ho montante $22,049,921.74

Kontratu boot liu ne’ebé sira hetan ajudikasaun durante tempu ne’e mak iha 24 Outubru 2012 ba fornesimentu kombustivel ba Sentral Eletrika Hera nian no Distritu no Subdistritu nian – (Kontratu Nú. 12009387) Ministeriu Obras Publikas nian ba Eletrisidade de Timor-Leste (EDTL). Kontratu ida ne’e ho montante $50,431,000.

 

 

ETO konsegue mós assegura sira nia interesse iha Hera. Iha Maiu 2013 Sekretariu Estadu Rekrusus Naturais iha tempu ne’ebá, Alfredo Pires anunsia katak kompañia minarai estadu nian foun TimorGAP no kompañia Malázia nian PT Isar Multi Guna (IMG) mak atu koopera atu halo konstrusaun ba Fasilidade Terminal Mina nian iha Hera, iha Sentral Eletrika Hera nia oin kedas.

Ida ne’e hetan mudansa husi governu kedas tamba razaun rua. Iha tempu ne’ebá mósu alegasaun katak Sekretariu Estadu no ezekutivu senior TimorGAP nian halo parseria ho IMG hodi hetan mós benefisiu ekonomiku ba sira nia an rasik.

Ida tan mak na’in Esperansa Timor Oan (ETO) reklama katak nia rasik maka hetan ona direitu hodi uza rai ne’ebé refere.

Iha tinan 2013 nia fulan ikus Sekretariu Estadu Terras no Porpriedades iha tempu ne’ebá, Jaime Lopes desidi iha ETO nia favor kona-ba direitu ba rai ne’ebé refere.

Iha 29 Janeiru 2014 iha seremonia bot no luxu los, ne´ebé lidera husi Primeiru Ministru Xanana Gusmão no Lider Opozisaun Mari Alkatiri ETO hahu Konstrusaun ba nia facility Depot Kombustivel iha Hera (ho folin entre 15-20 milloens USD).

Interesse Ekonómiku iha Negósiu Seluk

Dos Santos halo diversifikasaun ba nia negosiu. Atualmente nia iha interesse ekonómiku iha fábrika bee aqua nian (GOTA) no faan retalhu mina kareta nian, tuir dokumentus ne´ebe Tempo Timor hetan husi portal aprovizionamentu governu Timor-Leste nian - ne´ebe dadaun taka no la funsiona ona (https://www.eprocurement.gov.tl/)

Dos santos tama mós iha negósiu Konstrusaun nian no halo investimentu iha Austrália.
Nia na’in ba G&S Lda (Vendor ID VG0044), ne’ebé manan kontratu konstrusaun ho montante dollar millaun ba millaun nian hodi halo konstrusaun.

Hanesan ezemplu G&S (ne´ebe signifika Gusmão & Santos) manan kontratu ho montante $3,981,832 iha tinan 2010 ba konstrusaun edifisiu Ministériu Justisa nian iha Dili, hanesan mós kontratu ho mantante $1,007,578 ba konstrusaun ponte iha parte sul Suai nian.

Kroni

Depuatdu Bankada FRETILIN nian Francisco Miranda Branco, bainhira halo komentáriu kona-ba kontratu ne´ebé governu fó ba ETO, temi katak nia la kontente ho tinan sanulu ne´ebé Gumsão nia partidu politiku CNRT kaer ukun.

“Realidade governu iha tempu ne’eba hakbi’it sira nia kroni-kroni de'it, ne’ebé agora dadauk ita bele haree, realidade sira la investe iha Timor-Leste, osan ne’ebé sira iha lori la hatene investe iha ne’ebé! Ida ne'e ha’u hanoin buat Ida ke governasaun anteriór halo husik hela,” Francisco Miranda Branco dehan ba www.tempotimor.com, foin lalais ne’e.

Nia esplika, “Seitór privadu sira ne’ebé timor-oan sira ne’ebé laiha fasilidade, laiha relasaun diak ho poder politiku iha tempu ne’eba, sira laiha kapasidade atu bele hamri’ik mesak iha tempu pandemia ida ne'e.”

Deputadu ne’e mós dehan katak, Situasaun hatudu mai ita husi realidade ida ne'e, realidade husi politika ne’ebé governu iha tempu tinan 10-resin nia laran hakarak fo kbi’it ba seitór privadu atu bele hamrik mesak hodi sai parseiru governu ninian hodi halo dezemvolvimentu nasionál atu sira bele investe fali iha seitór sira seluk, maibe ida ne'e la halo.

“Saida mak realidade ita haree mak hakbi’it grupu ida, rua, tolu, hat, sai kroniu podér politiku iha tinan 10-resin nia laran", Branco deklara bainhira nia refere ba governu Gusmão nian.(*)

Rate this item
(1 Vote)
Last modified on Thursday, 31 December 2020 22:00
Tempo Timor

Ho hakraik an Tempo Timor hato'o komprimentus ba laitor sira katak, Jornal Tempo Timor hahu mosu iha imi le'et atu fasilita informasaun ba imi. Tamba ne'e ami presiza ita boot sira nia tulun atu ekipa jornal ne'e nian bele halao servisu jornalismu ho didiak.

Jornalista Jornal Tempo Timor, bandu atu hetan envelope ka sasan ruma husi fontes informasaun sira.

www.tempotimor.com
Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« April 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Tempo Timor Networks

Online Counter