Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Assanami: “Ema sei Hatene Segredu Estadu Liuhusi Fibra Ótika”

Deputadu Mariano Assanami Sabino dada lia ho atual PM Taur Matan Ruak Deputadu Mariano Assanami Sabino dada lia ho atual PM Taur Matan Ruak Foto File

Tempotimor (Dili)- Deputadu husi Partidu Demokratiku (PD) Mariano Assanami Sabino aseita ho polítika governu atu instala fibra ótika husi Darwin Austrália mai Timor Leste, maibé tuir nia, ida n’e fasíl ona atu ema hotu hatene segredu estadu nian.

Tuir Assanami, prezensa fibra ótika ne'e atu siviliza no dizitaliza programa governasaun, edukasaun no buat sira seluk, maibé problema mak seguransa ba segredu nasaun nian mak sei sai problema.

"Se ita uluk bolu jerasaun milineál, tanba tempu miléniu liubá, maibé agora ne'e dizital. Tanba ne'e Timor-Leste tenke tama ba erra ida ne'e, ninia di'ak mak ida ne'e, maibé seguru ka lae. Problema ohin loron, laiha buat ida mak seguru, buat hotu ema bele asesu. Entaun, aspeitu seguransa ne'e ita mak tenke jere fali," Mariano Assanami Sabino, hateten lia hirak ne’e iha PN, Sesta (6/11).

Assanami mós afirma, maski pasu negativu oituan de'it, maibé tenke kontrola ho di'ak.

"Aspeitu negativu oitoan, maibé tenke jere, iha intelijensia, tenke iha lei atu haree sasan ne'e ho di'ak no jestaun di'ak atu ema labele foti sasan ne'ebé mak kuaze ita-nia dadus ba miñeiru no petroleum. Tanba ita-nia sasan ne'e la'ós ona sasan segredu atu ema lahatene, maibé iha ema barak mak asesu ona ba buat sira ne'e. Tanba ne’e, ha'u hanoin aspeitu seguransa ita tenke haree no tetu no halo jestaun. Tanba ita atu dada husi ne'ebé ema hotu iha kapasidade ona atu hacker ba dadus sira ne'e, entaun ita só hasa'e de'it ita-nia oan sira-nia koñesimentu hodi kompete," nia sujere.

Maske nune'e, maibé nia deklara katak, PD sempre apoiu polítika governu nian liga ba polítika kabel sub mariñu.

"Polítika fibra óptika ne'e PD sempre apoiu polítika governu, tanba ha'u rasik mak dalabarak ona levanta kona-ba ida ne'e, maibé ita tenke dezenvolve iha kosta sul no norte nian, atu ida mate, ida seluk troka kedas," deputadu ne'e sujere tan.

Nia mós afirma, só polítika fibra ótika ne'e mak bele minimiza kustu internet nian, tanba antes ne'e karun liu.

"Só de'it polítika kabel sub mariñu ne'e mak bele halo atu folin internet ne'e bele tuun. Ita bele halo komparasaun ho nasaun viziñu sira katak, ita-nia ne'e 100 megabyte kada fulan ita selu rihun $30. Nasaun viziñu

Indonézia dollar $75, iha Malaysia fulan ida selu dollar $35. Entaun ita kompara ho nasaun rua ne'e, ita karun liu, entaun husi kabel sub mariñu ne'e parte ida atu fasilita investimentu tenke baratu, tanba agora erra dizitál," Assanami esplika.

Iha fatin hanesan, xefe bankada CNRT deputadu Duarte Nunes hateten, fibra ótika ne'e sei fó benefísiu ba Timor-Leste, maibé nia implikasaun mós iha.

"Ita tenke hatene kontrola, atu ita-nia ko'alia ka manual ne'e la aproveita husi ema seluk, ita tenke iha kapasidade ida ne'e, ita tenke hatene oinsa ninia prosesu hodi harii ne'e oinsa, tanba polítika ne'e foin prosesu ba inisiál," nia hateten.

Nia mós subliña, depois mak haree took, tanba TL sei gasta osan boot hodi lori fibra ótika ne'e mai.

"Ba instalasaun ne'e ita tenke haree ninia kustu no benefísiu ba ita no prezudika ne'e, tanba ne'e atu labale iha prezudikasaun mak tenke kontrola no fasilita povu hotu hodi asesu internet ho lalais. Maibé kustu ne'ebé ita fó ba Australia mak monta hotu, entaun ita atu kontrola halo nusa, ita iha kapasidade ba kontrola no akompaña ka lae," Duarte preokupa.

Rate this item
(0 votes)
Last modified on Saturday, 07 November 2020 02:31
Tempo Timor

Ho hakraik an Tempo Timor hato'o komprimentus ba laitor sira katak, Jornal Tempo Timor hahu mosu iha imi le'et atu fasilita informasaun ba imi. Tamba ne'e ami presiza ita boot sira nia tulun atu ekipa jornal ne'e nian bele halao servisu jornalismu ho didiak.

Jornalista Jornal Tempo Timor, bandu atu hetan envelope ka sasan ruma husi fontes informasaun sira.

www.tempotimor.com
Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« April 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Tempo Timor Networks

Online Counter