Tuir informasaun ne’ebé www.tempotimor.com asesu ohin, Ministra Adaljiza Magno katak, akordu ne’e importante tebes ba Timor-Leste no Governu Norte Teritóriu iha seitor estratéjiku sira hanesan, komérsiu, negósiu, agrikultura, turizmu, petróliu no minerais no área seluk tan.
“Akordu ne’e importante teb-tebes ba Timor-Leste nomós Norte Teritóriu, tanba Estadu NT ne’e halibur Timoroan barak liu ne’ebé hela iha ne’e dezde tinan 1975 antes timoroan barak mai hela ona iha ne'e até depois Restaurasaun Independénsia”, Ministra Adaljiza Magno esplika hafoin selebra akordu ne’e iha Parlamentu Darwin, Segunda (06/02).
Tanba iha koneksaun nomós iha relasaun ne’ebé forte entre ema ho ema importante tebes ba Timor-Leste no Norte Teritóriu hodi halo akordu ida.
Nune’e, sira kompromitidu atu apoiu Timor-Leste iha seitores barak, hanesan turizmu, agrikultura, petróleu nian, minerais, hanesan mós ezemplu konkretu ida sira halo jestaun ba krokodilu (lafaek) sira nian.
“Ita hatene katak Darwin ne’e sidade ida ou estadu ida ne’ebé iha jestaun di’ak teb-tebes ba krokodilu. Iha seitores bar-barak hanesan agrikultura ne’ebé mak ita mós bele halo kooperasaun di’ak, iha turizmu ne’ebé sira bele haruka ema Austrália sira alende ba vizita iha Bali, sira mós bele hakat liután ba iha Timor-Leste, ida ne’e hanesan meius ida ne’ebé di’ak teb-tebes ita tulun malu", nia dehan.
Governante ne’ebé toma konata ba kooperasaun no servisu bilaterál ne’e akresenta, akordu refere nu’udar kontiuasaun ba akordu ida ne’ebé asina ona iha tinan 2019 ne’ebé kaduka ona tiha iha tinan 2022, enkuantu akrodu foun ne’e sei válidu to’o tinan 2026.
"Depois strategic partnership agreement ne’e mós hanesan estensaun ida atu halo jestaun liután Palm Scheme. Palm Scheme ne’e hanesan akordu ida ne’ebé ema hotu hatene oinsá Governu Austrália ho ita iha akordu hodi haruka traballadór sira mai Austrália”, dehan nia.
Entaun aproveita vizita ofisiál Primeiru-Ministru, Taur Matan Ruak nian, ha’u ho Ministra Norte Teritóriu Austrália asina akordu ida ne’e Estratéjiku Partnership Agreement ho sasin hosi Primeiru-Ministru ho Ministru ba Asuntu Komérsiu nian hosi Austrália, ne’e pasu importante ida hodi hametin relasaun entre Teritóriu Norte ho Timor-Leste.
Enkuantu Primeiru-Ministru Timor-Leste ho delegasaun sei hela iha Austrália durante loron lima hodi hasoru-malu ho ulun boot governu Austrália nian hodi diskute kona-ba kooperasaun bilaterál nasaun rua ne’e nian inklui diskute mós asuntu estratéjiku sira ne’ebé Timor-Leste ho Austrália presiza servisu hamutuk. (*)