Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Items filtered by date: Monday, 30 September 2019

Tempostimor (Austrália) – Adidu Traballu Timor-Leste ba Austrália, António Armindo, Segunda (30/09/19) hasoru malu ho to'os nain Tou’s Garden iha Acacio-Darwin hodi ko’alia kona-ba oinsá bele hasa’e númeru traballadór husi Timor-Leste.

Published in Politika
Monday, 30 September 2019 16:39

Klínika Bairru-Pite Menus Fasilidade  

Tempotimor (Dili) –  Tuir doutór Daniel J. Murphy katak, Klínika Bairru-Pite iha difikuldade ba fasilidade banhira pasiente hala'o tratamentu atu baixa iha klínika refere.

"Susar tebes ba pasiente sira bainhira sira mai halo tratamentu depois atu baixa iha ne'e. Fatin laiha no programa hotu iha Klínika Bairru-pite funsionamentu ladún di'ak. Sala maternidade la loke, nutrisaun no mal-nutrisaun no moras todan labele baixa," dehan doutór Daniel iha nia knaar fatin, Klínika Bairru-pite Dili, Segunda (30/09/19).

Nia afirma, funsionamentu Klínika Bairru-Pite ladún di'ak entaun presiza orsamentu rihun limanulu kada tinan, hodi funsiona klinika refere.

"Funsionamentu atu la'o di'ak, ami presiza orsamentu 50 mil kada fulan, no Governu mós promete ona orsamentu 15 mil kada fulan. Maibé, seidauk sufisiente atu kompleta fasilidade no selu emfremeiru sira," dehan doutór Daniel.

Published in Saude

Tempotimor (Dili) – Bankada Kmanek Haburas Unidade Nasional Timor Oan (KHUNTO) iha Parlamentu Nasionál (PN) husu Governu atu hadi'a setór agrikultura. Tanba, polítika Governu nian mak atu hasai povu husi kiak no mukit.

"Obervasaun KHUNTO nian mak Timor-Leste tenke livre husi merkadoria, mal nutrisaun, livre ba importasaun ai-han liuliu ba foos, no livre ba dependensia ba produtu rai liur," deklara deputadu KHUNTO, António Verdial iha plenária PN, Segunda (30/09/19).

Verdil mós husu Governu atu hatuur baze fundamentál ne'ebé forte, hodi fó dezenvolvimentu ba setór agrikultura.

"Governu TL tenke tetu no hatuur didi'ak baze fundamentál ne'ebé forte hodi halo dezenvolvimentu ba setór agrikultura. Tanba, buat barak ne'ebé mosu iha ita nia rai ohin loron ne'e liga ba saúde, ekonomia no edukasaun. Ne'e hatudu ba ita katak dezenvolvimentu setór agrikultura importante tebes," nia afirma.

Published in Politika
Monday, 30 September 2019 16:09

FRETILIN Dezafia Polítika Sirkulasaun Osan  

Tempotimor (Dili) – Bankada FRETILIN iha Parlamentu Nasionál (PN) dezafia Governu atu halo polítika ida ne'ebé bele asegura osan Timor nian ne'ebé kuaze %80 mak sai ona ba rai liur. Nune'e hela de'it %20 iha rai laran.

"Iha primeira Governu AMP, Ministra Finansas Emilia Pires hateten dolar ida ita investe iha TimorLeste  %70 halai ba rai liur. Agora dadaun, liu ona %80, ne'e progresu dezenvolvimentu nia balansu mak ne'e, dependensia totál ba rai liur ita nia osan sira investe ne'e, ita nia povu %70 moris iha agrikultór ne'e lamentavél," dehan Vise Prezidente Bankada FRETILIN, Francisco Miranda Branco iha plenária PN,  Segunda (30/09/19).

Nia husu ba Governu, bainhira mak Governu Timor-Leste bele inverte fali osan % 80 mak hela iha TL?

"Bainhira loos mak ita bele inverte filafali ida Ministra Finansas Emilia Pires dehan kayak ita investe dolar ida, %70 ba rai liur.  Maibé, ami nia kalkulasaun ohin loron liu ona %80. Entaun, Governu halo nusa mak inverte filafali investe dolar ida, %80 ita kaer metin iha ita nia rai no husik %20 mak ba rai liur," dehan Branco.

Ho ida ne'e, ami dezafia Governu hodi halo polítika ida ba inverte situasaun real ne'e.

"Ida ne'e mak ami dezafia Governu halo polítika ida hodi inverte situasaun real ida ne'ebé Timor-Leste sai paíz konsumista ka konsimudór boot ne'ebé dependensia ba rai liur barak liu," tenik Branco.

Published in Ekonomia

 

Tempotimor (Dili) – Diretora Nasionál Veternária (DNV), Ministériu Agrikultura no Peskas (MAP), Joanita Bendita da Costa Jong rekoñese, maski DNV halo kedas vasinasaun ba fahi barak iha Dili laran, maibé la konsege hapara virus Afrika Swine Fever (ASF) ne'ebé konsege hamate ona fahi 400 resin iha Kapitál Dili.

"Ami forma kedas ekipa husi Diresaun Nasionál Veternaria (DNV), tuun diretamente halo koperasaun ho Diretór Servisu Agrikultura Munisípiu hodi halo atendimentu husi loron 14 Setembru liubá. Ekipa ne'e tama ba iha suku sira ne'ebé fahi mate barak liu," hatete Joanita iha edifisiu MAP, Komoro, Dili, Segunda (30/09/19).

Diretora ne'e haktuir, DNV iha papél ne'ebé importante hodi responde imediata ba fahi ne'ebé moras. "Diresaun nasional veternária nia papél halo asaun imediata ba fahi ne'ebé moras, halo vasinasaun no  prevene ba moras African Swine Fever," Joanita afirma.

Nia dehan, virus ASF ne'e foin mosu iha nasaun Timor-Leste tanba liuhusi importasaun ai-han no na'an fahi ne'ebé mai husi rai liur.

"Moras ne'e tama husi importasaun produtu ai-han ho na'an  fahi sira ne'ebé afeta moras ASF husi nasaun afetadu sira. Atu halakon virus ASF iha nasaun Timor-Leste, tenke hapara sosa ai-han restu husi restorante no labele lori na'an fahi iha fatin ida ba fatin seluk," nia esplika.

 

Published in Saude

Tempotimor (Dili) – Parlamentu Nasionál (PN) dala ida tan trava viajen Prezidente Repúblika (PR) Lú Olo  ne'ebé tuir planu atu hala'o ninia vizita ofisiál ba nasaun Indonézia hodi hola parte iha Seremonia tomada pose Prezidente Jokowi no hala'o vizita estadu ba Japaun.

Parlamentu Nasionál, Segunda (30/09/19) halo votasaun ba asentimentu PR nia viajen ba Indonézia ho rezultadu votasaun, a favór 29, kontra 31 no abstensaun 0, falta 5. Nune'e mós asentimentu PR nia ba Japaun hetan rezultadu votasaun a favór 29 kontra 32 no abstensaun zero, falta 4.

Iha ninia deklarasaun de votus, deputadu Francisco Vasconcelhos husi bankada Partidu Liberta Povu (PLP) deklara, molok PR ba rai liur tenke hadi'a uluk tiha lai problema rai laran hafoin ba.

“Molok exelénsia Prezidente Repúblika ba rai liur, hadi'a uluk tiha lai problema rai laran hafoin ba,” afirma Vasconcelhos.

Ho deklarasaun ne'ebé deputadu Vasconcelhos deklara ne'e, deputadu bankada PD Adriano do Nascimento ho kasuada no piadas ba AMP dehan, “Knaar ka papél Prezidente Repúblika nian nu'udar Xefi do Estadu nasaun ida ninian, halo diplomasia ho nasaun seluk, se buat ne'e la importante, hamlaha ona, di'ak-liu ita vota de'it, depois mak rezultadu hatete ba Prezidente Repúblika.”

Hanesan públiku hatene ona, tensaun polítika entre PN ho Governu AMP kontra PR mosu bainhira Prezidente Repúblika ne'ebé mós hanesan Prezidente FRETILIN, rezeta atu fó tomada pose ba kandidatu Governu na'in sia (9) ne'ebé aprezenta husi Primeiru Ministru VIII Governu Konstitusionál, Taur Matan Ruak.

 

Published in Politika
Monday, 30 September 2019 14:30

PM Taur-Idelta Troka Ideia    

Tempotimor (Dili) – Eis Sekretária Estadu Igualidade Jeneru, Idelta Maria Rodrigues, partilla informasaun ba Primeru Ministru Taur Matan Ruak, relasiona ho dezenvolvimentu iha Timor-Leste, liuliu liga ba área rurál ne'ebé kontinua marka pasu.

"Ha'u kontinua aprezenta ba PM kona-ba área dezenvolvimentu rural. Tanba ne'e, sei hein rezultadu husi Primeiru Ministru nune'e mós atu ajuda ka suporta polítika VIII Governu nian hodi halo programa ka dezenvolvimentu rurál nian iha Timor Leste," tenik eis Sekretária Estadu Igualdade Jeneru, Idelta Maria Rodrigues iha Palásiu Governu, Segunda (30/09/19).

Nia afirma, povu Timor-Leste barak mak sei moris iha ki'ak no mukit, ne'e problema ida ba estadu. Entaun, bazeia ba planu estratéjiku dezenvolvimentu nasionál katak, iha 2030 povu hetan moris ho saúde di'ak no prosperu.

"Atu atinje planu ne'e la'ós dezenvolvimentu iha nasionál de'it. Maibé mós tuun ba iha baze atu nune'e halo reafirmasaun ka revolusaun ne'ebé di'ak, para bele implementa polítika Governu nian ba moris di'ak," afirma Idelta.

Idelta esplika, knua ba dezenvolvimentu mak husi suku. Entaun, iha Governu ida ne'e nafatin esforsu hodi tau atensaun ba povu nia moris di'ak, atu povu hotu bele sente katak independensia ne'e merese ba povu tomak, hodi nune'e povu hotu bele partisipa di'ak iha prosesu dezenvolvimentu tomak.

Published in Politika

Tempotimor (Dili) –  Asosiasaun Juventude Nahareka (AJN), husu Governu atu tau atensaun ba komunidade Suku Nahareka, Postu Administrativa Ossú, Munisípiu Vikeke ne'ebé durante tinan sanulu resin ona, halerik nafatin kona-ba infraestrutura, liuliu estrada ne'ebé liga husi Ossú ba Suku refere.

Vise Koordenadór AJN, Joselino do Rosario Ximenes katak, Suku Nahareka dezde tempu uluk to'o mai ohin loron, seidauk asesu ba estrada, be moos no eletrisidade. Tanba ne'e, nia husu ba Governu atu tau matan mós ba povu Nahareka.

"Komunidade Nahareka dadaun ne'e, sei uza solar panel iha tempu kalan. Nune'e mós kondisaun estrada ne'ebé la di'ak, fó impaktu tebes. Susar ba komunidade atu lori nia produtu lokál hodi asesu ba merkadu iha postu no munisípiu," dehan Joselino iha jardin Fransisco Borja da Costa, Dili, Domingo (29/09/19).

Entretantu, iha fatin hanesan José Martins nu'udar membru AJN afirma, estrada, eletrisidade no bee moos to'o agora komunidade sidauk hetan asesu. Maski, tuir José, iha suku balun komunidade asesu ona infraestrutura báziku hanesan estrada, eletrisidade no bee moos. Nia dehan, so komunidade Nahareka rasik to'o agora seidauk hola parte iha dezenvolvimentu.

Nia mós afirma, nu'udar jerasaun foun Suku Nahareka nian, husu ba Governu atu haree ba povu nia moris ne'ebé seidauk hetan asesu ba dezenvolvimentu.

"Ami Juventude hanesan liman, ain, tilun no matan ba komunidade atu hato'o ba Governu atu rezolve problema sosiál sira ne'ebé komunidade emfrenta iha baze," katak Martins.

Komunidade Suku Nahareka, moris ho produtu lokál sira hanesan Bua, Nuu, Kamii no seluk tan. Maski nune'e, to'o agora, povu iha suku refere seidauk bele asesu merkadoria hanesan suku sira seluk, ne'ebé hetan ona infraestrutura di'ak.

Published in Viqueque
Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« September 2019 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30            

Tempo Timor Networks

Online Counter