Print this page

Governu 'Promete' Reduz Má-nutrisaun iha Timor-Leste

By December 29, 2021 678
Ministru Finansa (MF), Rui Gomes. Ministru Finansa (MF), Rui Gomes. Foto Suplay

Tempotimor (Dili)-Ministru Finansa (MF), Rui Gomes hatete, Governu kompremetidu sei reduz má-nutrisaun iha Timor-Leste liuhusi Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2022.

"Oitavu Governu Konstitusionál komprometidu ba labarik Timoroan sira-nia sobrevivénsia, dezenvolvimentu no protesaun”, dehan nia hafoin partisipa lansamentu relatóriu análiza situasaun labarik Timoroan tinan 2020, iha Ministériu Finansa, Aitarak Laran, tersa (28/12).

Dadauk Timor-Leste nia Planu Estratéjiku Dezenvolvimentu Nasionál 2011-2030 hatuur ona Kapitál Sosiál (Dezenvolvimentu Kapitál Umanu) nu’udar pilár importante ida entre pilár importante 4 ba futuru dezenvolvimentu país nian.

Tanba ne'e, iha Orsamentu Jerál Estadu 2022, Governu deside ona hodi aloka orsamentu millaun US$226,5 ba Dezenvolvimentu Kapitál Umanu (Edukasaun, Formasaun no Saúde) ne’ebé sai nu’udar prioridade ida husi prioridade nasionál neen.

Aleinde Governu mós propoin Millaun US$387,3 ba programa Abitasaun no Inkluzaun Sosiál, ho objetivu atu mellora kondisaun hela fatin.

Nune'e sei introduz mós medida foun ida mak Bolsa da Mae Jerasaun Foun ne’ebé mak aloka orsamentu ho montante millaun US$13 (montante ne’e la-inklui millaun US$6,4 husi Governu Austrália liuhusi Apoiu Orsamentu Diretu).

Haree ba Programa Bolsa da Mãe nia efeitu transformativu ne’ebé boot ba Edukasaun, Saúde, Nutrisaun no Redusaun Pobreza, iha fulan-fevereiru liubá, Konsellu Ministrus aprova hodi estende tan ba Munisípiu seluk atu hasa’e ninia kobertura.

Programa Bolsa da Mãe Jerasaun Foun ne'e nu’udar programa asisténsia sosiál foun ida ba inan isin-rua no labarik idade ki’ik ne’ebé pilotu sei lansa iha Munisípiu Ainaro, Bobonaro no RAEOA ho benefisiáriu ema 100.000 resin.

"Nia objetivu mak atu redúz má-nutrisaun no pobreza iha Timor-Leste ho alvu prinsipál mak inan isin-rua inklui bebé foin moris to’o tinan rua. Loron rihun-ida labarik ida nian mak sei determina labarik ida ne’e nia kapasidade hodi moris ida ke produtivu aban bainrua nian”, hatete nia.

Enkuantu ba Orsamentu Jerál Estadu tinan 2022 ne’e nia objetivu oinsá atu atinje dezenvolvimentu ida ne’ebé kualidade ho kresimentu ekonómiku ne’ebé sustentável no inkluzivu liuhusi hakbi’it Labarik Timoroan sira.

“Bainhira labarik sira saudável no edukasaun mak iha futuru, sira preparadu no iha prontidaun di’ak liu atu lidera rai ne’e ba oin”, afirma nia.

Iha Orsamentu Jerál Estadu 2022, Governu mós adopta ona Markadór Infantil (ka Child Marker) ba Planeamentu no Orsamentu Estadu nian. 

Tanba ne’e fó obrigadu ba Komisaun direitu labarik nian, durante reuniaun Komité Revizaun Orsamentu Polítika, hodi asegura orsamentu Estadu ne’ebé sensível ba labarik.

Ho ida ne'e Governu hakarak hato'o agradese ba UNICEF, tanba konsege ajuda Governu dezenvolve ona Markadór Infantil.

"Markadór Infantil ne’e, sei tulun Governu atu identifika no monitoriza atividade no ezekusaun orsamentu ne’ebé aloka ona atu apoiu direitu labarik nian. Ho nune’e, Ita bele promove transparénsia, responsabilidade no haforsa liután igualidade iha desizaun no alokasaun Orsamentu Jerál Estadu”, hatete nia. (*)

Rate this item
(0 votes)
Tempo Timor

Ho hakraik an Tempo Timor hato'o komprimentus ba laitor sira katak, Jornal Tempo Timor hahu mosu iha imi le'et atu fasilita informasaun ba imi. Tamba ne'e ami presiza ita boot sira nia tulun atu ekipa jornal ne'e nian bele halao servisu jornalismu ho didiak.

Jornalista Jornal Tempo Timor, bandu atu hetan envelope ka sasan ruma husi fontes informasaun sira.

www.tempotimor.com

Related items