Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Tempotimor (Dili) – Sekretáriu Estadu Protesaun Sivíl (SEPS), Alexandrino Xavier de Araujo relata, iha tinan ida ne'e, SEPS preve orsamentu ba prevensaun protesaun dezastre naturais hamutuk millaun $1.8.

"Prevensaun ba dezastre naturais bazeia ba montante osan millaun $1.8 hau hanoin la to'o. Tanba, iha buat rua mak presiza prevensaun. Dahuluk, kuandu situasaun akontese ita apoiu emerjensia entaun presiza orsamentu, depois apoiu emerjensia ne'e hotu presiza rekoperasaun no rekonstrusaun ba populasaun ne'ebé hetan dezastre," esplika SEPS, iha edifisiu Ministériu  Solidariedade Sosiál no Inkluzaun (MSSI), Kaikoli, Kinta (17/10/19).

Nia dehan, hanoin ba orsamentu ne'e la to'o maibé, koordena ho liña ministeriál  sira seluk bazeia ba orientasaun Primeiru Ministru Taur Matan Ruak nian.

“Tanba, ministériu sira seluk mós presiza orsamentu ba asuntu importante. Entaun, tenke iha liña koordesaun para bele rezolve situasaun hirak ne'e," esplika Alexandrino.

Nia afirma, iha planu to'o 2023 presiza mak enkuadramentu legál ne'ebé daudaun prepara hela, no presiza infraestrutura ne'e liga ba munisípiu i fatin sira seluk.  Koordenasaun mós ho liña ministeriál no presiza formasaun ba protesaun sivíl, inklui Bomberus dezastre naturais, seguransa sivíl no ida seluk oinsá atu halo kooperasaun ho ajénsia internasionál no kooperasaun bilaterál.

Tempotimor (Dili) – Ministru Estadu Prezidensia Konsellu Ministrus (MEPKM), Hermenegildo Augusto Cabral Pereira relata, Governu Austrália fó apoiu orsamentu millaun $35 ba programa subsídiu iha faze daruak nian iha nasaun Timor-Leste.

Nia dehan, aprezentasaun iha Konsellu Ministru (KM) ne'e mai husi Ministra Solidariedade Sosiál Inkluzaun (MSSI), Armanda Berta relasiona ho akordu subsidiariu entre Governu Timor-Leste ho Governu Federál Austrália. Akordu ne'e kona-ba  relativa eliminasaun violensia kontra feto iha Timor-Leste liuhosi programa NABILAN.

"Konsellu Ministru, apresia ratikulasaun ba programa ne'e. Tanba, programa ne'e di'ak tebes no importante. Maibé, programa subsídiu ne'e la'ós foun. Programa ne'e, mai kedas husi tinan 2014-2018. Ne'ebé, implementa ona faze dahuluk," informa Agio Pereira iha Palásiu Governu, Kuarta (16/10/19).

NABILAN nu'udar programa ne'ebé atu hasa'e kualidade apoiu ba asesu justisa ba labarik, feto, ema ho difisiensia nomos grupu marzinalijadus sira atu labele hela iha situasaun violensia nia laran no bele kontribui ba dezenvolvimentu nasaun ne'ebé forte," tenik Agio.

Tempotimor (Dili) – Ministru Administrasaun Estatál (MAE), Jose Abilio Caitano rekoñese iha ona reuniaun no prosesu ona atu halo atendementu ba dezastre ne'ebé akontese iha Munisípiu  Bobonaro, Likisa, Ermera no Aileu ho lalais no iha tempu badak nia laran.

Reuniaun ne'e hahú ona iha Kinta, semana kotuk antes lori ba konsellu ministru. Enkontru entre Ministériu Solidariedade Sosiál Inkluzaun (MSSI), Ministériu Interiór (MI), Sekretáriu  Estadu Protesaun Sivíl (SEPS) no administradór munisípiu haat (4).

"Ami simu ona relatóriu inisiál husi munisípiu haat ne'ebé hetan dezastre anin boot no ahi han uma,” MAE ne'e dehan Palásiu Governu, Segunda (14/10/19).

Informasaun ne'ebé nia sumu hatete katak, iha Munisípiu Bobonaru, impaktu husi anin boot estraga komunidade nia uma kakuluk, inklui mós eskola ida no kapela ida.

José relata, iha Munisípiu Likisa anin sobu uma no ahi han plantasaun kafe. Maibé, sidauk iha totál  loloos. Entaun, preparasaun ba atendementu la'o dadauk no hein mós relatóriu loloos.

Iha Munisípiu Ermera, tuir MAE, ahi han uma no anin sobu uma hamutuk 296 i ahi han mós kintál  kafe hamutuk 100 hektares no iha Munisípiu Aileu, anin sobu uma hamutuk 29 no ahi han uma hamutuk hitu.

"Relasiona ho kasus hirak ne'e, Primeiru Ministru bolu ami atu oinsá para tuur hamutuk filafali hodi aprezenta buat ruma, para Governu bele foti asaun hodi halo atende lalais komunidade sira ne'ebé  hetan dezastre," tenik José.

Tempotimor (Dili) – Bankada Uniaun Demokrátiku Timorense no Frente Mudansa (UDT/FM)  iha Parlamentu Nasionál (PN) husu autorizasaun Parlamentu Nasionál (PN) hodi kada deputadu no deputada sira, apoiu foos saku rua ba vítima inséndiu ne'ebé akontese iha Munisípiu Ermera.

"Ita seidauk fó atensaun másimu ba vitima sira iha inséndiu ne'e. Ha'u mós preokupa tebes. Ha'u  husu, se bele karik ita deputadu sira mós bele kontribui foos saku ida ka rua kada deputadu, hodi apoiu ita nia maun alin sira ne'ebé sofre husi dezastre naturais," dehan deputadu UDT/FM, Gilman Exposto iha plenária PN, Segunda (14/10/19).

Hatan ba deklarasaun ne'e, Prezidente Parlamentu Nasional (PPN) Arão Noé de Jesus da Costa Amarál katak sei lori ba reuniaun lideres bankada hafoin deside.

"Ida ne'e mós hanoin di'ak ida. Entaun, ami sei lori asuntu ne'e ba reuniaun lideres bankada iha Kinta mai agora. Depois, ami sei deside opsaun saida mak Parlamentu Nasionál bele hola ho kualidade ajudus umanitáriu," tenik Arão Noé.

Alende ne'e, PPN  ne'e mós husu ba Governu atu tau atensaun sériu hodi fó apoiu ba vítima husi inséndiu ne'e rasik.

Tempotimor (Dili) – Parlamentu Nasionál (PN) husu Ministériu Solidariedade Sosiál no Inkluzaun (MSSI) atu apoiu imediatu ba komunidade Suku Urahou, Munisípiu Ermera ne'ebé hetan inséndiu ka ahi-han uma.

"Governu bele tau matan lalais ba komunidade ne'ebé afetadu ba sira nia uma ne'ebé ahi han. Ha'u hein katak Ministériu Solidariedade Sosial nia knaar para ba haree lalais, nune'e bele fó apoiu ba komunidade sira ne'ebé detail ba ahi han," dehan deputadu UDT/FM,  Gilman Exposto iha PN, Kinta (03/10/19).

Gilman mós husi ba parte seguransa atu haree ba autór sira ne'ebé sunu ahi ne'e, para bele lori ba investigasaun.

Iha fatin hanesan, deputada Elena Martins mós husu ba Sekretáriu Estadu Ambiente (SEA) no Guarda Florestál atu halo oinsá para konserva ambiente ho di'ak hodi labele fó risku ba ema seluk.

Informasaun ne'ebé tempotimor.com simu hatete, komunidade nia uma hamutuk 102 mak hetan inséndiu no 221 mak hetan sobu husi anin boot iha Suku Uraho, Munisípiu Ermera. Entretantu, iha Suku Lisafat komunidade nia uma 33 hetan sobu husi anin, no iha Suku Mau'ubu, Postu Hatolia, Munisípiu Ermera komunidade nia uma 25 mak hetan sobu husi anin boot.

Tempotimor (Dili) – Sekretáriu Estadu Formasaun Profisionál no Empregu (SEFOPE), Julião da Silva hamutuk ho Vise Ministra Solidaridade Sosiál no Inkluzaun (MSSI), Signi Chandrawati Verdial halo konsultasaun nível ministeriál kona-ba esbosu Planu Asaun Nasionál Ba Ema Ho Defisiénte, periodu 2020-2024 iha salaun SEFOPE, Kaikoli.

Tempotimor (Dili) – Sekretáriu Estadu Protesaun Sivíl (SEPS), liu husi Diresaun Nasionál Gestaun Riskus Dezastres (DNGRD), iha tempu badak sei fó apoiu faze dahuluk,  ba  vítima dezastre naturais husi tinan 2018, hamutuk xefe família 1.881 husi munisípiu 8.

Entretantu, tuir planu programa rekuperasaun nee, sei hala'o iha loron 17 Setembru tinan ne'e. Neebé hetan lansamentu dahuluk iha Munisípiu Baucau no Covalima no sei remata iha loron 31 Outubru tinan nee.

Alende ne'e, distribui subsídiu rekuperasaun ne'ebé SEPS fó ba xefe família hirak ne'e, ho kategoria apoiu hanesan, materiál konstrusaun, pagamentu Cash, Ai-kuadradu no Mão de Obra. No xefe família 1,881 nee, mai husi munisípiu 8, hanesan Baukau, Vikeke, Manatutu,  Aileu,  Manufahi, Covalima, Ainaru no Likisa.

Alende ne'e, dadus restu hamutuk xefe família 1.095, husi munisípiu 4, hanesan Bobonaru, Ermera, Dili no Lautem, sei halo fali iha faze daruak nian ho orsamentu 2020.

Liuhusi konferénsia imprensa, SEPS Alexandrino de Araújo hatete orsamentu 2019 nian ne'ebé prevé ba DNGRD hamutuk $ 944. 907. Husi orsamentu ne'e, fó apoiu ba iha tipu emerjénsia no rekuperasaun.

Tuir nia, orsamentu ne'ebé distribui ba benefisiáriu 1.881 nee, hamutuk $ 599, 340, Mão de Obra hamutuk $ 282, 150 no Ai-kuadradu hamutuk $ 317, 190.

Nia dehan, asegura transferénsia ba distribuisaun, SEPS forma ona ekipa ida, kompostu husi SEPS, Ministériu Interior, Ministériu Finansas, Ministériu Administrasaun Estatál, PNTL no seluk tan.

“Sekretáriu Estadu Protesaun Sivíl, Ministériu Interior, Ministériu Finansas no Polisia hamutuk para bazeia ba dadus ne'e, hodi entrega osan nomós materiál konstrusaun ba ita nia povu ne'ebé mak afeta ba iha dezastre naturais,” Informa Alexandrino ba jornalista, iha nia knaar fatin, SEPS-Kaikoli, Sesta (13/09/19).

Nia dehan, vítima sira ne'e sei simu orsamentu nomós material konstrusaun tuir nivel estragus ne'ebé mak iha. Governante ne'e, husu ba benefisiáriu sira atu utiliza didi'ak apoiu hirak ne'e, hodi harii filafali uma ne'ebé  estragus ona.  Tanba SEPS sei koordena ho ofisiál polísia suku no autoridade lokál, hodi kontrola atu nune'e prevene fa'an fali material ne'ebé Governu apoiu.

Tempotimor (Díli) – Ministra Solidariedade Sosiál no Inkluzaun (MSSI), Armanda Berta deklara katak Orsamentu Jerál Estadu (OJE) tinan 2020 ne'ebé Governu aloka ba MSSI ho montante milioens US$ 56, seidauk sufisiente. Nune'e, MSSI iha planu sei husu aumenta tan.

"Sim. Orsamentu Jerál Estadu (OJE) ne'ebé MSSI hetan mak milioens US$ 56. Ne'ebé, ba oin ita sei elabora hela no orsamentu nia totál ne'e ministériu sei adianta tan, para bele aumenta tan uitoan hodi haree mós ba nesesidade seluk ne'ebé mak iha," tenik MSSI, Armanda Berta iha salaun MSSI, Kinta (05/09/19).

Tuir MSSI, orsamentu ne'ebé MSSI iha sei preve liu iha área defisiensia, umanitariu, inklui pilar tolu ne'ebé MSSI iha, no mós ba programa prioridade ualu ne'ebé mak ministériu  elabora tiha ona.

Tempotimor (Díli) – Ministériu Solidariedade Sosiál no Inkluzaun (MSSI), Armanda Berta rejeita apoiu foos ho kondisaun dodok ba sarani iha Parókia Nossa Senhora do Rosario de Fatima, Iliomar, Munisípiu Lautem.

"MSSI seidauk fó foos aat ba komunidade sira hotu. Inklui mós ba komunidade iha Iliomar. Ida ne'e ita tenke halo investigasaun. Tanba, MSSI nunka prepara foos ne'ebé ladi’ak ba komunidade,” afirma MSSI, Armanda Berta iha salaun MSSI, Kinta (05/05/19).

Armanda dehan, nia laran triste ba ema sira ne'ebé halo polítika tun-sa'e ba apoiu ne'e, Apoiu ne'e, tuir Armanda la'ós foin dala uluk nian. 

"MSSI la'ós foin dala uluk fahe foos ba komunidade. Maibé, ita fahe ona foos ne'ebé di'ak ba komunidade iha munisípiu 13. Ministériu mós sei prosesu hela ai-han ne'ebé distribui ona ba komunidade. Presiza tebes atu hadi'a fali  jestaun sira ne'e ho di'ak, hodi bele haree ba ita nia maluk sira ho dignu, iha nasaun ida ne'e," Amanda hatete.

Alende ne'e, Fernando Cardoso de Deus, membru Komisaun Organizadora ba eventu Krús Joven iha Parókia Nossa Senhora do Rosario de Fatima, Iliomar deklara katak MSSI apoiu foos saku neenulu (60) ho kondisaun dodok ba sarani sira iha Iliomar.

“Foos ne'e Governu apoiu ba sarani. Sarani ne'e ema. La'ós animal. Tuir loloos, foos ne'e fó  han ba animál. Ha'u moe liu fali Governu ne'e. Tanba foos ne'e aat no atu soe ona," Fernando tenik, Kuarta (28/08/19) liubá.

Nia dehan, nu'udar membru Komisaun Organizadora ba eventu Krús Joven iha Iliomar, nia preokupa no laran triste tebes ho foos ne'ebé mak apoiu husi MSSI hamutuk saku neenulu (60), maibé ho kondisaun aat no dodok.

 
Tempotimor (Díli) – Ministra Solidariedade Sosiál no Inkluzaun (MSSI), Armanda Berta hanoin presiza kria lei ida ne'ebé forte, ba feto ka mane foinsae sira ne'ebé inresponsabilidade, hodi estraga kosok-oan ka bebé.
Page 9 of 9
Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« April 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Tempo Timor Networks

Online Counter