Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Tempotimor (Dili)-Koordenadór Forsa Tarefa ba Prevensaun no Mitigasaun Surtu Covid-19 iha TL, Rui Maria de Araújo hatete, Timor-Leste dadaun ne’e resjita ona kazu Covid-19 ativu hamutuk 1417, no kazu pozitivu foun iha oras 24 nia laran 84.

Tempotimor (Dili)- Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL), husu ba komúnidade sira labele rekuza ba teste Swab ne'ebé dadaun halo obrigatóriu.

Tempotimor (Dili)-Sentru Integradu Jestaun ba Krize (SIJK) iha loron 05 fulan-maiu tinan 2021, rejistu tan kazu pozitivu covid-19 foun hamutuk 133, maioria iha iha munisípiu Dili.

Tempotimor (Dili)-Ministra Saúde (MS), Odete Maria Freitas Belo konsidera vasina AstraZeneca sai nu'udár prevensaun ikus hasoru surtu covid-19 iha Timor-Leste (TL).

“Hakarak deklara katak esforsu ba lala'ok prevensaun seidauk remata, tanba ita sei iha bala ikus, ita sei iha kilat musan ida ikus mak, vasina no vasinasaun”, afirms Odete iha salaun VIP, Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato, kuarta (05/05).

Vasina AstraZeneca ne'e realiza dadauk hela, tanba TL simu tiha ona husi covax facility nian, no iha faze daruak ne'e, simu tan vasina ho doses hamutuk rihun 20 (20 mil) ba moras infesioza águda, hanaran covid-19.

“Ida ne'ebé mak hakarak atu fó ba iha ita-nia ema rihun-20 ne'ebé mak elizidu ba maluk sira ho tinan 60 liu, nomós ba sira ne'ebé ho moras krónika sira hanesan, ema sira ne'ebé moras ho hipertensaun, moras diabétikus, ho sira ne'ebé mak ho moras rins, ne'ebé hala'o hela iha modeliza, moras infesioza krónika pulmaun nian, hanesan tuberkuloze, ita sura ho maluk sira ne'ebé moras hela ho HIVSIDA”, dehan nia.

Sidadaun sira afetadu ho moras hirak ne'e, hanaran grupu vulnerável ka grupu risku ne'ebé iha posibilidade ka, probalididade aas, atubele ospitaliza no lakon sira-nia vida bainhira virus SARS-CROV2 atubele hada'et ba sira.

Tanba ne'e, husu ba sidadaun hotu atu konvense malu no ema iha ida-idak konsiénsia hodi simu vasina AstraZeneca, nune'e bele halo redusaun ba moras pandemia globál surtu covid-19 iha TL.

Embaixadór Austrália iha TL, Peter Roberts hato’o nia kongratulasau ba governu TL, liuhusi ministériu saúde ne'ebé fornese ona vasina astraZeneca iha faze dahuluk nian ho susesu ba pasiénte sira.

“Vasina ne'e ho montante doses rihun 20 to'o ohin, no iha semana rua mai sei to’o tan doses rihun 10. Apoiu ida ne'e hanesan komitmentu husi governu Austrália hodi tulun kobertura vasina ba populasaun ho pursentu 80 (80%) ne'ebé la kobre husi covax”, dehan Peter Roberts.

Vasina AstraZeneca ne'e, produz iha sidade Melbourne no sidadaun sira iha Austrália, maioria mak simu ona vasina refere. (*)

Tempotimor (Dili)-Sentru Integradu Jestaun ba Krize (SIJK) iha loron 04 fulan-maiu fó sai katak Timor-Leste rejistu ona kazu pozitivu covid-19 foun na'in-129,  ne’ebé mai husu munisípiu Dili 102, munisípiu seluk 27. 

Haree ba kazu pozitivu sira ne’e mak kazu ativu iha hela izolamentu hamutuk 1315, no totál kazu konfirmadu kumulativu iha loron 4 fulan-maiu tinan 2021 (sura husi 21 marsu 2020) hamutuk na'in-2653.

“Kazu detetadu foun na'in-129, husi munisípiu Dili 102 munisípiu seluk 29, mane 89 no  feto 40, iha kazu rekuperadu na'in-69 no kazu ativu 1315”, dehan Koordenadór Forsa-Tarefa ba Prevensaun no Mitigasaun Surtu Covid-19 iha Timor-Leste, Rui Maria de Araújo, tersa (04/05).

Rezultadu husi totál kazu detetadu foun 56 (43,3%) halo teste ho razaun atu halo viajen ba munisípiu ka estranjeiru hafoin deteta pozetivu.

Durante loron rua nia laran hahú husi loron 4 fulan-maiu hamutuk hotu Laboratórium Nasionál Saúde (LNS) halo 105 testes PCR iha Dili ho detallu hanesan, vijilánsia sentinela 62, rastreiu ba kontaktu (Contact tracing) 104, rastreiu aleatoriu (Random Screening) 348, viajen sai husi serka sanitária Munisípiu Dili 422, viajen internasionál 39 no Follow up iha kuarentena 30.

Totál testes PCR ne’ebé halo iha loron 3 fulan-maiu iha Munisípiu sira seluk hamutuk 464, ho detalla mak hanesan  Baukau 163, Ermera 53, Maubisse 133 RAEOA 11, Suai 62 no Vikeke 42.

Teste follow up ba sira iha fatin izolamentu 94 (70 negativu ona, 24 sei nafatin pozitivu). (*)

Tempotimor (Dili)-Xefe Bankada Uniaun Demokrátika Timorense (UDT) iha Parlamentu Nasional (PN), Francisco David Xavier Carlos, apela ba timoroan horu atu nafatin kumpri regra prevensaun Covid-19.

Tanba pandemia covid-19 ne'e nu’udar inimigu invijivél ne’ebé konsege hamate ema barak iha mundu, inklui mós iha Timor-Leste.

Ho ida ne'e, governu liuhusi rezolusaun deside aplika medida serka sanitária no konfinamentu obrigatóriu ba ema hotu atubele kumpre oinsá mak bele kombate moras refere.

"Ita haree katak, pandemia covid-19 ne'e inimigu ida invijivel ne'é, ita haree oho ema barak ona, e prinsipalmente iha Timor serka sanitáriu, e regra ne’ebé tenke ser kumpre, ita tenke kumpre”, deklara nia iha Parlamentu Nasional, tersa (04/05).

Bainhira sidadaun lakoi nafatin atu koopera no desobedénsia ba regra, sei fó risku maka’as, tanba inimigu invijivel ne'e la haree.

"Ne'e tenta mais possível, talves sidadaun hotu nu’udar timoroan di’ak tenke ser kumpre regra serka sanitáriane'e, se la’e ita bele mate mohu”, dehan nia.(*)

Tempotimor (Dili)-Deputadu no funsionáriu inklui seguransa iha Parlamentu Nasional obrigatóriu tuir teste Swab ba daruak, tanba konsidera funsionáriu balun iha PN hahú infetadu covid-19.

Deputadu bankada UDT, Francisco David Xavier hatete, teste Swab ne’ebé sira simu ne'e hanesan faze ida atubele idenfitika kauza husi sutru covid-19.

“Ema infetadu,  ka pozitivu ne'e iha tiha ona, tanba ami ne'e iha fatin ne’ebé hamutuk ne'e mak obrigatoriumente ami tenke teste swab, atubele hatene, karik buat ne'e alastra tiha ona mai ami, ida ne'e mak ami halo hela ba segunda ves”, hatete nia ba www.tempotimor.com  iha PN, tersa (04/05).

Maibé, Deputadu UDT ne'e prontu atu izola aan wainhira deteta pozitivu ba covid-19. Tanba, kazu covid-19 nu’udar inimigu invijivel, bainhira pozitivu tenke submete ba izolamentu hodi halo tratamentu saúde.

“Se deteta pozitivu automatikamente sei ba kurantena no sala izolamentu para halo tratamentu tanba buat ne'e husi reprezentante povu ami mak hasai ezemplar ba sidadaun hothotu”, afirma nia.

Iha fatin hanesan Deputada Bankada FRETILIN, Lídia Norberta informa, teste swab ne'e ba deputadu 65, inklui funsionáriu no motorista tomak.

“Ohin ne'e ba funsionáriu hotu, motorista, seguransa, deputadu, iha PN”, dehan nia.

Entretantu kazu infetadu covid-19 ne'e dadaun da'et ona ba Asesor Bankada FRETILIN no Komandante Seguransa PN no dadaun submete ona ba sala izolamentu. (*)

Tempotimor (Dili)-Koordenadór Forsa-Tarefa ba Prevensaun no Mitigasaun Surtu Covid-19 iha Timor-Leste, Rui Maria de Araújo deklara sidadaun ne’ebé moras bainhira tama iha ospitál tenke teste Polymerase Chain Reaction (PCR).

“Ema moras ne'ebé ba konsulta iha Hospitál Nacional Guido Valadares (HNGV) tenke teste PCR tanba liuhusi teste atubele determina se nia infetadu ka la'e, hodi nune'e bele prevene hada'et tutan virus corona ba ema seluk iha ospitál laran”, dehan nia liuhusi Komunikandu Imprensa, segunda (03/05).

Wainhira detetadu pozitivu tratamentu ba ninia moras sei hala'o iha fatin izolamentu iha Vera Cruz, husi médiku sira no tuir protokolu tratamentu ba ninia moras ne'ebé uza iha HNGV.

"Apela ba públiku katak, fatin atu halo teste PCR mak hanesan, wainhira sente moras isin-manas, mear, kakorok moras ka sintomas seluk tan bele ba konsulta iha Sentru Saúde ne'ebé besik atubele halo swab”, informa Rui.

Dadaun ne'e husi Ekipa Saúde Família (ESF) iha sentru saúde sira iha Dili halo mós vizita ba bairru ho aldeia sira ne'ebé detetadu kazu barak ona hodi apela ba komunidade atubele informa hodi tuir teste swab.(*)

Tempotimor(Dili)-Ministru Asuntu Parlamentar no Komunikasaun Sosiál (MAPKomS), Francisco  Martins Jerónimo, solidariza funsionária na'in-22 husi Grupu Média Nasionál (GMN) ne'ebé dadaun ne'e iha sala izolamentu tanba pozitivu covid-19.

Funsionáriu hamutuk na'in-21 ne'ebé pozitivu Covid-19 ne'e, kompostu husi feto na’in-neen (6), no mane iha sanulu-resin-lima (15).

Pasiénte sira ne’ebé detetadu pozitivu hafoin teste swab iha semana ne’e, hafoin fó sai rejultadu pozitivu iha loron sesta (30/04).

Tanba ne'e husu ba funsionária sira GMN nia, atu hakmatek hodi kumpri regra sira ne'e hotu, atu nune'e bele isin di'ak filafali, hala'o fali kna'ar hanesan baibain.

“Ita-boot sira servisu iha liña frente, la tauk no kuidadu-an maibé ikus mai imi mós hetan moras ida ne'e”, dehan Ministru Francisco, iha edifísiu Timor-Post Bebora, segunda(03/05).

Ho ida ne’e, husu ba jornalista sira ne'ebé iha liña frente, atu kuidadu-an nafatin bainhira hala'o kna'ar, tanba iha situasaun ida hanesan ne'e povu presiza tebes informasaun husi jornalista nune'e kuidadu-an no saudável nafatin. (*)

Tempotimor (Dili)-Deputada Bankada Partidu Libertasaun Popular (PLP), Maria Angelina Sarmento, krítika ba Sentru Integradu Jestaun ba Krize (SIJK), tanba sidadaun ne'ebé trata guia ba munisípiu viola regra prevensaun covid-19 iha Sentru Konvensaun Dili (SKD)-Merkadu Lama.

Tanba, deputada ne'e haree sidadaun sira durante ne’e ba trata dokementu iha SIJK, la uza máskara, la fase liman, no laiha distansiamentu sosiál, maibé autoridade kompetente la foti asaun hasoru.

Ne'e duni husu ba governu presiza fo hanoin ba Sentru Intergradu Jestaun Krize hodi tau regra rigorozu nune'e sidadaun ne’ebé trata dokementu bele kumpre.

“Ikus liu kona-ba governu atu fó prioridade, aplika regra ida ne'ebé rigurozu liu protukolu covid-19, liuliu ba ema sira ne’ebé mak ba hato'o pedidu ba Sentru Intergradu Jestaun Krize (SIJK), tanba ita haree sira-nia disiplina kuaze laiha, hothotu ba bou hamutuk iha ne'eba, laiha tiha distánsia sosial, la uza máskara, e laiha polísia ruma mak mai atu sira bele hamrik ho distansia sosiál”, hatete nia iha plenáriu PN segunda (03/05).

Tuir lolos, seguransa ka pesoál saúde sira iha Sentru Intergradu Jestaun Krize tenke halo aviza, wainhira sidadaun viola regra, tanba, konsidera ne'e nu’udar aglomerasaun pesoál ne’ebé bele fó kauza númeru pozitivu covid-19 aumenta.

“Ho nune'e mak ami husu ba governu fó hanoin ba sentru intergradu atu tau orden, ba ema sira ne’ebé mak ba hamutuk iha sentru intergradu jestaun krize iha CCD ne'eba, atubele impoin regra ba sira”, afirma nia.

Hatan ba kestaun ne'e, Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Martins Jerónimo hatete, ba kestaun ne'e rejista ona, no sei aprezenta ba Ministériu konpetente atubele buka solusaun.(*)

Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« March 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Tempo Timor Networks

Online Counter