Husi sidadaun timoroan hirak ne'e hamutuk na'in 719, antes ne'e TNI (Tentara Nasional Indonézia) ho Polísia Repúblika Indonézia (POLRI) deporta mai Timor-Leste, iha fulan-agustu.
"Hakarak mós informa ba ita-boot sira katak, ha'u hanoin ita-boot sira hatene ona iha fulan kotuk liu ba, hanesan iha dia 12 to'o dia 27 de Agostu 2021, autoridade Indonézia deporta ema timoroan na'in-719 pesoas, ne'ebé mak kompostu husi mane 680, feto 39. Ema sira ne'e mai husi Munisípiu 12, menus Lospalos. Husi 719 ne'e, 250 mak SIK halo ona prosesu de identifikasaun ba sira", informa Portavóz Komandu Jerál PNTL, Superintendente, Arnaldo de Araújo, iha kuartel jerál Kaikoli-Dili, tersa (07/09).
Husi sidadaun na'im 469 mak to'o oras ne'e sei kumpri hela kuarentena durante loron 14 iha Munisípiu Dili ho Baukau. Bainhira sai kuarentena, sei submete mós ba prosesu identifikasaun tuir mai.
"Nomós iha ohin loron (07/09), SIK mós sei halo tan prosesu de identifikasaun ba sira ilegál ne'e na'in 50 ne'ebé mak sei lori husi Ermera mai iha Dili, e balu halo ona prosesu iha Ermera, e balu oras ida sei lori mai para hodi halo prosesu de identifikasaun ne'e iha komandu ida ne'e", hatete nia.
Hafoin prosesu identifikasaun, sei entrega sidadaun sira ne'e ba ministériu públiku, hodi hein diresaun ne'e nia kompeténsia tun mai mak PNTL foin halo fali prosesu tuir mai.
"Sira ne'e, hakarak ka lakohi tenke ser enkamiña ba ministériu públiku. Husi ministériu públiku ba mak foin bele hatene ida ne'e. Depois halo fali delegasaun kompeténsia mai fali mak foin halo prosesu tuir mai", haktenik nia.
Kona-ba na'in hira mak haruka ona ba ministériu públiku, nia dehan, seidauk iha koñesimentu kona-ba númeru ne'ebé fisku, maibé dadaun ne'e PNTL halo hela prosesu sira.
"Sira depois de identifika sira, sira fila ba uma, depois delegasaun kompeténsia mai fali mak ita foin bolu sira aprezenta ba ne'ebá. Ha'u labele hatene nia númeru hira, agora dadauk prosesu la'o hela, e agora dadauk enkamiña ona balu ba ona iha ne'ebá", afirma nia.
Tuir dadus ne'ebé relata ona husi Unidade Patrullamentu (UPF) ho ekipa konjunta iha fronteira katak, sidadaun sira ne'e maiória husi Grupu Arte Marsiál (GAM), Persaudaraan Setia Hati Terate (PSHT) ne'ebé ilegál husi fronteita rai-maran hodi ba hala'o atividade sa'e sintu (sabuk) iha nasaun Indonézia. (*)