Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Items filtered by date: Tuesday, 15 October 2019

Tempotimor (Dili) – Polisia Nasionál Serbisu Investigasaun Kriminal (PNSIK) sei lori suspeitu ne’ebé tenta soke aviaun Sriwijaya ba Hospital Nasionál Guido Valadares (HNGV) hodi halo atestadu mediku atu hatene suspeitu ne’e sofre moras mental ka lae.

Published in Seguransa Defesa

Tempotimor (Dili) - Parlamentu Nasional (PN) deside hodi hasai imunidade deputadu bankada Partidu Demokratiku (PD) Antonio da Conceição ne’ebé sai arguidu ba kazu partisipasaun ekonomia.

Deputadu Antonio “Kalohan” sai arguidu ba kazu ne’ebé nia komete bainhira sei assume pasta nu’udar Ministru Komersiu Industria no Ambiente iha VI Governu Konstitusional.

Iha 13 Jullu 2019, Tribunal Distrital Dili (TDD) hato’o notifikasaun ba PN ho númeru NUK0075/17PGGCC ne’ebé deklara katak deputadu António nu'udar arguidu no husu atu PN hasai ninia imunidade hodi bele ba hatan iha tribunal.

"Prosesu ne'e tama iha Parlamentu Nasional iha loron 13 Jullu 2019, ne'ebé tribunal husu ba PN atu halo suspensaun ba mandatu deputadu António hodi nune'e bele tuir julgamentu iha Tribunal Munisípal Dili iha loron 2 Dezembru 2019, Segunda tuku 9:30 OTL," dehan deputadu Francisco Vasconcelhos ne’ebé lee sai relatoriu husi Komisaun A liu husi plenaria PN, Tersa (15/10/2019).

Iha relatóriu pareser ne'ebé mak komisaun A aprezenta iha plenária, kazu ne’ebé Kalohan komete akontese iha tinan 2014.

"Akuzasaun ba deputadu efetivu ne'e iha 2014 bainhira deputadu ne'e rasik asume pasta hanesan Ministru Koméraiu Indústria no Ambiente, hahú iha 2012," informa deputadu Vasconcelhos.

Liu husi prosesu votasaun, deputadu na’in 27 vota a favor, na’in 13 vota kontra, no na’in 2 vota abstensaun.

"Nune’e deputadu António da Conceição hetan autorizasaun husi PN hodi ba partisipa iha audiénsia julgamentu tuir ajenda ne'ebé mak iha," deklara Prezidente Parlamentu Nasional Arão Noé de Jesus da Costa Amarál.

Entretantu, iha prosesu ida ne’e, deputadu Antonio ne’ebé iha eleisaun Prezidensial 2017 kandidata an ba Prezidente Repúblika ne’e la marka prezensa.

Published in Politika

Tempotimor (Dili) – Bankada opozisaun FRETILIN sadik Bankada Aliansa Mudansa ba Progresu (AMP) atu hatama rekerimentu ba Komisaun Inkéritu Parlamentar (KIP) kona-ba Ró Haksolok para FRETILIN subskreve.

"Se imi dehan Ró Haksolok la mai, entaun ita sakrifika de'it estadu no osan estadu billaun $13 atu husik hela ka? Ha'u husu maluk Aliansa Mudansa ba Progresu hatama rekerimentu ba Komisaun Inkeritu Parlamentar (KIP) atu FRETILIN subskreve. Ita tenke hahú buka hatene prosesu kontratu inisiál ne'e. Kontratu konstrusaun ka kontratu kompra e venda ne'e, se mak halo ajustu direitu," deklara Prezidente Bankada FRETILIN, Aniceto Guterres iha plenária PN, Tersa (15/10/19).

Entretantu, Prezidente Komisaun C Parlamentu Nasionál, Maria Fernanda Lay ne'ebé trata asuntu Finansas Públika dehan, osan ne'ebé estadu Timor-Leste lakon ona ba Ró Haksolok hamutuk millaun $16.

"Kalkulasaun osan ne'ebé mak gastu ona ba konstrusaun Ró Haksolok hamutuk millaun $16, ne'ebé selu tiha ona %70 ba Ró Haksolok. Nune'e mós ba pontoens %50. Ami hakfodak haree pontoins tanba momentu ne'e ha'u la hatene saida mak pontoins. Maibé, bainhira ami haree besi boot hanesan ho Ró ne'e tolu," dehan Fernanda Lay.

Nia parte afirma katak, kontrusaun fízika ba Ró Haksolok iha ona %70, inklui autoriedade RAEOA halo ona pagamentu.

"Iha konstrusaun fízika ba Ró-ahi Haksolok rasik, to'o ona %70 no pagamentu rasik halo ona husi RAEOA, estaleiru ne'ebé kuaze %90 ba kustu totál kontrusaun ne'e. Maibé, konstrusaun Ró-ahi Haksolok la tama iha aset estadu Timor-Leste nian, hanesan estaleiru Atlantic igel ninian seidauk rejistu iha aset Timor-Leste nian," dehan Lay.

Published in Politika

Tempotimor (Dili) – Deputadu opozisaun iha Parlamentu Nasionál husu ba Governu daualu ne’ebé lidera husi Primeiru Ministru Taur Matan Ruak, atu hatudu rezultadu serbisu loron 100.

Deputadu husi Bankada FRETILIN, Dario Madeira sisi promesa Governu bainhira simu pose katak sei halo esforsu hotu-hotu iha loron 100, hodi hatudu rezultadu ba povu Timor-Leste.

“Ha’u reprezenta (povu) iha Parlamentu Nasionál ida ne'e, hakarak atu ko'alia tanba tempu mós besik ona. Orsamentu ba tinan 2020 atu mai ona PN, atu tama ba diskusaun,” Dario deklara iha PN, Tersa (15/10/2019).

Hanesan deputadu ne’ebé durante ne’e tuun ba hala’o kontaktu eleitorál iha baze, Dario hatete, nia sempre simu pergunta barak kona-ba kestaun ne’e.

Tanba ne’e, nia dehan, nu’udar reprezentante povu, nia iha obrigasaun ida atu husu tutan ba Governu kona-ba promesa ne’ebé halo ona.

“Hahú formasaun Governu (VIII) Señor Ministru sempre koalia katak “ami sei halo esforsu hotu-hotu iha 100 dias ami sei hatudu rezultadu,” dehan Dario hodi repete promesa ne’ebé Governu fó.

Maibé, nia hatutan, ohin loron povu husu rezultadu serbisu loron 100 mak ne’ebé?.

“Halo favor hatudu ba votante sira par sira mós bele hatene ida ne'e,” dehan nia.

Deputadu ne’e dehan, promesa ba loron 100 ne’ebé Governu AMP fó to’o ohin loron prejudika nafatin povu, liuliu iha área  Saúde, Bee-moos, Agrikultura, no Infraestrutura.

“Área hirak ne’e iha baze sei nafatin sai problema,” dehan nia.

Published in Politika
Tuesday, 15 October 2019 15:33

Ministru Fidelis Husu KAK Investiga MNEK

Tempotimor (Dili) – Ministru Reforma Lejislativa Asuntu Parlamentar (MRLAP), Fidelis Leite Magalhães husu ba Komisaun Anti Korrupsaun atu hala’o prosesu investigasaun ba kazu halakon osan estadu ne’ebé akontese iha Ministériu Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun (MNEK).

Published in Politika
Tuesday, 15 October 2019 15:23

Motor Tama Aeroportu, Problema Boot Ba TL  

Tempotimor (Dili) – Prezidente Parlamentu Nasionál (PPN) Arão Noé de Jesus da Costa Amarál konsidera, akontesimentu ema sivíl ho motor ne'ebé bele tama iha área kampu aviasaun Internasionál Nicolau Lobato, nuudar problema boot ba Timor-Leste.

“Akontesimentu ne'e fó duvidas boot ba estranjeiru sira atu mai vizita Timor-Leste,” PPN hatete iha Parlamentu Nasionál, Tersa (15/10/19).

Nia dehan, loloos akontesimentu ne'e, labele akontese. Tanba, nia impaktu boot ba ema atus resin ne'ebé iha hela aviaun laran.

"Asuntu la'ós atu investiga dei't suspeitu. Maibé, investiga mós ema ida fó autorizasaun bele tama iha fatin ne'ebá. No tama husi ne'ebé?" PPN ne'e afirma.

Arão husu ba Ministru Interiór para bele fó atensaun no investiga seguransa sira iha aeroportu. Tanba saida mak husik joven ne'e, tama to'o iha área ne'ebé loloos nia labele tama no perigozu.

"Akontesimentu ne'e sai problema boot ba nasaun Timor-Leste. Satán ita nia kampu aviasaun ne'e internasionál.  La'ós aviaun iha timor dei't mak semo iha ne'ebá," esplika Arão.

Ba relasaun internasionál, tuir PPN, akontesimentu ne'e grave tebes. Tanba, halo ona duvidas boot  ba estranjeiru atu tama mai Timor-Leste, bainhira iha situasaun sira hanesan ne'e.

PPN ne'e subliña, tenke foti sansaun ba joven ne'ebe tama ba kampu aviazaun no investiga seguransa iha fatin ne'ebá. Nia dehan, seguransa sira tenke responsabiliza para iha future, labele akontese tan.

"Ba jestaun sira iha aeroportu, responsabiliza ba akontesimentu ne'e. Frakeza iha liña seguransa nian entaun presiza haforsa. Se lae duvidas ba estranjeiru sira atu mai vizita nasaun Timor-Leste," tenik PPN.

Published in Seguransa Defesa

Tempotimor (Dili) – Ministru Reforma Lejislativa Asuntu Parlamentar (MRLAP), Fidelis Manuel Leite Magalhães hatete, lei fó dalan ba opozisaun iha Parlamentu Nasionál (PN) atu vota a favor ka kontra ba OJE 2020.

"Ne'e demokrásia. Vota a favór ka kontra konforme. Maibé, dezenvolvimentu la'o nafatin. Governu mai ho orsamentu, mai diskusaun no debate. Tanba, Governu tenke kumpri nia dever hanesan ezekutivu, para atu lori dezenvolvimentu," dehan Fidelis iha PN, Tersa (15/10/19).

Governu, iha Tersa loraik sei aprezenta Orsamentu Jerál Estadu (OJE) tinan 2020, ba Parlamentu Nasionál (PN). Ba tinan 2020, Governu sei deskute no debate orsamentu hamutuk billiaun $1.95 ho PN para hetan aprovasaun.

"Agora, orsamentu ne'e mak opozisaun diskorda, ne'e direitu opozisaun nian. Ha'u husi Governu laiha komentáriu ruma. Atu konkorda ka la konkorda ne'e la'ós kestaun. Tanba, ha'u nia opiniaun ba asunte ne'e la importante. Tanba ne'e, pozisaun polítika bankada nian," nia afirma.

Governante ne'e hatutan, antes ne'e Bankada Demokrátika iha PN deklara katak sei vota kontra ba OJE 2020. "Bankada opozisaun liuliu Bankada Demokrátika proklama tiha ona atu vota kontra. Se sira hola pozisaun ida ne'e. Sira nia direitu tomak. Konstituisaun mak fó dalan," Fidelis dehan.

Published in Politika
Tuesday, 15 October 2019 14:20

Timoroan 60 Kontinua Estuda Iha Kuba

Tempotimor (Dili) – Ministru Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun (MNEK), Deonisio Babo Soares hatete, agora daudaun ne'e iha timoroan na'in 60 ne'ebé kontinua hela sira-nia estudu iha Kuba.

“Kuba nu'udar nasaun aliadu ba Timor-Leste, iha sira-nia komprimisiu hori uluk to'o agora, atu forma timoroan sai mediku hamutuk 1000 pesoas. Daudaun ne'e, iha ema 60 mak halo hela sira-nia estudu iha Kuba. Na'in 17 estuda iha área espesialista mediku no balun iha área matemátika no siensias,” informa Babo iha Palásiu Governu bainhira remata enkontru ho Primeiru Ministru, Segunda (14/10/19). 

Tuir Babo, ninia sorumutu ho PM Taur mós atu relata rezultadu enkontru ne'ebé foin lalais nia partisipa iha Asemblea Jerál Nasoins Unidas.

"Iha pontus importante lubuk ida, ne'ebé ko'alia iha reuniaun Nasoins Unidas nian. Ko'alia ba dahuluk nian mak kestaun klimatika, dezenvolvimentu sustentável, asuntu jeneru nomós atividades relasiona ho ekonomia mundiál ne'ebe hala'o iha asembleia nasoins unidas nian," Babo esplika.

Nia subliña, intervensaun husi nasaun Timor-Leste nian iha asembleia jerál nasoins unidas foka liu ba mudansa klimatiku, emisaun de karbonu ou polusaun.  Tanba, tuir MNEK, bele ajuda nasaun ki'ik sira ne'ebé  envolve.

"Problema ne'ebé mosu iha Azia Pasifiku mak kestaun tasi sa'e no udan boot maka'as liu fó impaktu ba seguransa alimentar," nia esplika.

Nia afirma, relasiona ho problema hirak ne'e, Timor-Leste la'o hamutuk ho nasaun ki'ik sira iha mundu, tenta atu mobiliza para bele apoiu liuhosi nasaun boot sira, hodi sobrevive iha tempu naruk.

Published in Politika

Tempotimor (Dili) – Ministru Administrasaun Estatál (MAE), Jose Abilio Caitano rekoñese iha ona reuniaun no prosesu ona atu halo atendementu ba dezastre ne'ebé akontese iha Munisípiu  Bobonaro, Likisa, Ermera no Aileu ho lalais no iha tempu badak nia laran.

Reuniaun ne'e hahú ona iha Kinta, semana kotuk antes lori ba konsellu ministru. Enkontru entre Ministériu Solidariedade Sosiál Inkluzaun (MSSI), Ministériu Interiór (MI), Sekretáriu  Estadu Protesaun Sivíl (SEPS) no administradór munisípiu haat (4).

"Ami simu ona relatóriu inisiál husi munisípiu haat ne'ebé hetan dezastre anin boot no ahi han uma,” MAE ne'e dehan Palásiu Governu, Segunda (14/10/19).

Informasaun ne'ebé nia sumu hatete katak, iha Munisípiu Bobonaru, impaktu husi anin boot estraga komunidade nia uma kakuluk, inklui mós eskola ida no kapela ida.

José relata, iha Munisípiu Likisa anin sobu uma no ahi han plantasaun kafe. Maibé, sidauk iha totál  loloos. Entaun, preparasaun ba atendementu la'o dadauk no hein mós relatóriu loloos.

Iha Munisípiu Ermera, tuir MAE, ahi han uma no anin sobu uma hamutuk 296 i ahi han mós kintál  kafe hamutuk 100 hektares no iha Munisípiu Aileu, anin sobu uma hamutuk 29 no ahi han uma hamutuk hitu.

"Relasiona ho kasus hirak ne'e, Primeiru Ministru bolu ami atu oinsá para tuur hamutuk filafali hodi aprezenta buat ruma, para Governu bele foti asaun hodi halo atende lalais komunidade sira ne'ebé  hetan dezastre," tenik José.

Published in Munisipiu
Darwin_Optic

Popular

Error: No articles to display

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« October 2019 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31      

Tempo Timor Networks

Online Counter