Print this page

Tinan 2020, Alfándega Rejista Importasaun Tabaku Tonelada 298 mai TL

Tempotimor (Dili)-Diresaun Alfándega Timor-Leste konsege rejísta importasaun tabaku hamutuk tonelada 298 mai Timor-Leste (TL) iha tinan 2020.

"Atu informa de'it katak iha dadus kona-ba importasaun tabaku iha janeiru to'o dezembru 2020 hamutuk 928, ida ne'e tabaku ne'ebé mak importadór sira importa mai liuhusi rekezitu ne'ebé mak ministériu saúde iha", informa Diretór Alfándega TL, João Ximenes hafoin partisipa iha Workshop komemora loron mundial tabaku iha Otél Novu Turízmu, Lesidere, kuarta (02/06).

Importasaun tabaku hirak ne'e, bazeia ba dekretu lei númeru 14/2016, loron 08 juñu kona-ba rejíme kontrolu tabaku nian.

"Ida ne'e katak importadór sira kumpri ona regra ida ne'e, liuhusi ministériu saúde nian. Purtantu, ita iha aumentu ba ida ne'e, kompara ho tinan rua, tinan tolu liuba, anterior. Covid mós importasaun mai nafatin", dehan nia.

Kona-ba tabaku sira ilizítiu ne'ebé tama la tuir rekezitu husi Ministériu Saúde (MS) nian, automatikamente sei koopera hamutuk ho alfándega hodi halo  prevensaun, inspesaun no prensaun ba tabaku sira ne'e.

Tanba iha tinan 2020, Alfándega halo ona inspesaun ba tabaku sira ho kilograma hamutuk rihun-rua-resin.

"Reseita ita depende ba importasaun tabaku ne'ebé mak iha, tanba ne'e normalmente ita aplika dekretu lei númeru 14/2017, ita aplika kona-ba taxa 5 pursentu, importasaun de taxa nomós taxa de venda 5 pursentu (5%), depois ita aplika mós lei tributária númeru 08/2008, ita aplika liliu kona-ba item sigaru nian ne'e, 19 dolláre kada kilo”, esplika nia.

Diretór Nasional husi Ministériu Saúde (MS), Josefina Clarinha João relata, tuir dadus mundial hatudu, kada tinan ema kuaze rihun-ualu (8) liu mak mate, tanba kauza husi fuma tabaku.

"Husi 8 millaun ne'e, 7 milliaun sira ne'ebé mak sai hanesan fumadór ativu, no milliaun 1.2 ne'ebé mak ema hirak ne'ebé ita temi ho naran fumadór passivu, ou hirak ne'ebé mak hetan sigaru ninia suar husi ema seluk ne'ebé fuma”, relata nia.

Tanba ne'e, husu ba populasaun hotu iha TL, atu hapara ona fuma tabaku hodi bele moris ho kondisaun saúde ne'ebé saudável. (*)

 

 

 

Rate this item
(0 votes)
Tempo Timor

Ho hakraik an Tempo Timor hato'o komprimentus ba laitor sira katak, Jornal Tempo Timor hahu mosu iha imi le'et atu fasilita informasaun ba imi. Tamba ne'e ami presiza ita boot sira nia tulun atu ekipa jornal ne'e nian bele halao servisu jornalismu ho didiak.

Jornalista Jornal Tempo Timor, bandu atu hetan envelope ka sasan ruma husi fontes informasaun sira.

www.tempotimor.com

Related items