Diretór Nasionál Planeamentu Espesiál, husi Ministéiru Planeiamentu Ordenamentu Teritóriu, Kassius Klei Ximenes, esplika, Governu Timor-Leste halo koperasaun Konsultan Denmark liuhusi Banku Investimentu Europeia, halo pre-estudu viabilidade ba identifilakasaun rai pur-volta hektar 10 atu konstrui fatin lixu nian iha rejiaun Leste, nune'e bele akumula lixu plástiku sira, husi Munípiu Baukau, Vikeke, Lautém inklui Manatutu.
"Ida ne'e koperasaun entre Governu Timor ho Banku Investimentu Europeia nian atu rezídu solídu ba rejiaun leste nian, atu haree fatin ne'ebé aprópria halo konstrusaun ba rezídu solódu, ne'ebé agora ita sei iha faze pre-viabilidade depois ita ba viabilidade mak foti dezisaun", dehan nia iha vila nova Baukau, Kuarta (07/02).
Bainhira prosesu pre-estudu viabilidade no estudu viabilidade remata, sei halo konstrusaun ba fatin sanitáriu lixu nian, nune'e bele akumula lixu plastíku sira hafoin Governu halo jestaun.
Tanba lixu plastíku ne'ebé dadaun naklekar hela sei fó impaktu negativu ba kontaminasaun rai nian, bainhira Governu la halo jestaun di'ak.
"Lixu ne'ebé so'e arbiru ita presiza jere, primeiru ita identifika uluk fatin, mak ita halo jestaun ba ida ne'e", nia afirma
Enkuantu pre-estudu viabilidade hahú ona iha tinan 2022 ne'ebé identifika rai hektar 10 iha área Postu Administrarivu Vemase nian, maibé liuhusi teste jeolojika rezultadu hatudu, labele akumula lixu sira, tanba sei fó impaktu ba bee iha rai okos.
Nune'e, loron 07 fulan-fevereiru tinan 2023 ekipa MPO hamutuk ho Konsultan sira husi Denmark, halo hikas identifikasaun ba konstrusaun sanitáriu lixu nian, iha área Esandolak baliza entre Postu Administrativu Laleia Munisípiu Manatutu ho Postu Vemase Muisípiu Baukau, ne'ebé distánsia bele dook husi bee matan, tasi, no mota, nune'e labele hamosu kontaminasaun. (*)