Print this page

Taur ‘Aprezenta’ Esforsu Governu Reabilita Infraestrutura Bázika ba Povu Ermera

Primeiru Ministru (PM), Taur Matan Ruak hala'o hela intervensaun iha diálogo komunitáriu ne'ebé organiza husi Xefe Estadu, José Ramos Horta ho Povu iha muníspiu Ermera, sábadu (09/07). Primeiru Ministru (PM), Taur Matan Ruak hala'o hela intervensaun iha diálogo komunitáriu ne'ebé organiza husi Xefe Estadu, José Ramos Horta ho Povu iha muníspiu Ermera, sábadu (09/07). Foto Suplay

Tempotimor (Dili)-Primeiru Ministru (PM), Taur Matan Ruak deside aprezenta esforsu Governu daualu nian hodi reabilita infraestrutura bázika Hanesan estrada no eletrisidade ne'ebé durante ne'e sai preokupasaun ba povu iha Munisípiu Ermera.

“Estrada, amu liurai (Xefe Suku) ohin ko'alia, amu liurai hanoin katak, hanesan amu Prezidente dehan ita halo buat hotu dala-ida, imposivél. ha'u uluk Prezidente Repúblika, ha'u vizita suku 442 iha Timór laran tomak, ita-boot sira-nia suku mós ha'u tama. Sé ita-boot sira husu ha'u husi ne'ebá mai oin, iha avansu ka la'e, iha. Esforsu iha ka la'e, iha”, dehan Taur liuhusi diálogu komunitáriu entre Prezidente Repúblika (PR), José Ramos Horta, Xefe Governu ho Komunidade iha Munisípiu Ermera, sábadu (09/07).

Dadauk parte Governu kontinua esforsu maka’as hadi'a infraestrutura báziku sira, maibé esforsu sira ne'e, halo tuir kbi'it ne'ebé estadu iha, no la'ós halo tuir buat ne'ebé ema hakarak.

“Ita-nia hakarak ne'e barak, agora ita-nia kbi'it ne'e la to'o, amu liurai dalaruma hanoin hakarak atu halo uma andar, mais amu nia kbi'it la to'o, halo lai uma du'ut, hanesan mós ho ita-nia moris ne'e husi jerasaun ba jerasaun, iha mudansa”, afirma nia.

Tanba ne'e, públiku haree iha evaluasaun estrada husi Batugade ba Lospalos, iha tempu badak ne'e hotu ona, no Estrada husi Vikeké ba Baukau, tempu tinan ida tán, ne'e sai hanesan mós estrada Dili ba Baukau, no Dili ba Batugade.

Kondisaun Estrada husi Dili ba Ainaro ne'e falta de'it pedasuk oan ida iha Aileu ne'ebé mak sei dezenvolve maka’as loos, halo hela parte ida husi Dare ba Aileu, bainhira ne'e hotu ona mak foim avansa fali ida husi Komoro ba Aileu.

Iha ne'e, Governu sei halo estudu husi Lospalos ba Ilomar to'o Uatukarbau, depois ba fali Uatulari to'o Vikeké Villa, liga fali ba Luka, hafoin ida-ne'e Governu sei kompleta rede internet iha Kosta Súl nia.

Maibé kona-ba estrada Gleno ba Letefoho to'o Fatubailiku liga ba Fahitutu seidauk halo tanba iha ne'e kafe no problema sira seluk sei barak no tuir loloos Governu halo tiha ona, maibé tanba programa barak seidauk hotu.

“Ha'u espera katak se husi ne'e sei susar, ha'u mós hatete ba Obras Públika, harohan ne'ebé maihusi Fatubuiliku mai Letefoho, prontu ona hahú husi ne'ebá, enves de hein ida ne'e”, dehan nia.

Dadaun ne'e, Governu mós halo hela estudu ba estrada husi Maliana ba Altulekos, Fatululik, Fohorem, Fatumean, ba Ilomar.  hanoin tinan lima, ka tinan sanulu tán, povu sira kuandu hateke filafali ba kotuk dala-ruma  iha estrada di'ak ne'e tanba lori tempu naruk.

Tanba uluk sei Prezidente Repúblika mós, halo ona konversa balun ho Prezidente Repúblika Indonézia Joko widodo, dehan katak Indonézia mós ukun-an tinan 70 ona maibé sira-nia suku 2002 mak seidauk asesu ba eletrisidade.

“Ne'e depois de ukun-an 70 anos, ita-boot sira hanoin 20 anos, ita-nian bele halo hotu, imposivél, ne'e só maromak mak bele halo milagre”, afirma nia.

Xefe Suku Katale, Domingos Fernandes hatete, kona-ba diálogu ne'ebé halo direta husi Xefe Estadu ho Xefe Governu, Povu Ermera sei la husu kadeira ba ulun-na'in sira maibé husu rezolve infraestrutura báziku iha Ermera.

“Ha’u reprezenta Xefe Suku 52 iha Ermera. Primeiru ha'u mai iha ne'e la husu kadeira, ha'u mai husu dezenvolvimentu. ami Ermera laran triste tebes, ema seluk sa'e karreta sente la nakdoko maibé ami Ermera triste ba estrada. Ami-nia agrikultór sira atu lori sira-nia sasán ba Dili, laran triste ba estrada”, katak nia.

Tanba Ukun-an tinan 20 ona maibé estrada ne'e sira hakilar tinan-tinan Governu kontinua abandona no la realiza. Iha mós problema seluk kona-ba edukasaun, saúde, iha fatin barak mak Governu la tau atensaun liliu ba setór agrikultór.

“Tinan-tinan aprova orsamentu hodi aloka ba fati-fatin sira ne'e, ida tuir filafali mak ahi, suku 52, ida iha Ermera, ita iha Dili mak ahi-lakan, populasaun sira barak mak iha suku no aldeia ahi seidauk tama, siknifika ita ukun-an ona mais ita iha nakukun laran”, dehan nia.

Liuhusi diálogu ne'e hanesan oportunidade ba povu hodi husu infraestrtura bázika, Tanba povu la husu kadeira maibé oinsá mak tau matan ba bee, edukasaun, saúde, agrikultór.

Enkuantu asuntu seluk mak nia parte orgullu loos, tanba Prezidente Repúblika bele ko'alia ona kona-ba fundu kafé, oinsá planu ba kafé moris di'ak nomós oinsá iha fundu ba kafé.

Maske Xefe Estadu iha ona planu di’ak maibé haree ba realidade kafé ohin loron populasaun sira fó ba kompaña mak sosa, ho presu kilu ida 30 sentavu.

Ba kafé ne'e iha fulan tolu de'it, bainhira liu tiha fulan-tolu, komunidade nafatin ki'ak, tanba laiha tán produtu seluk atubele fa’an hodi sustenta sira durante fulan-sia nia laran. (*)

Rate this item
(1 Vote)
Tempo Timor

Ho hakraik an Tempo Timor hato'o komprimentus ba laitor sira katak, Jornal Tempo Timor hahu mosu iha imi le'et atu fasilita informasaun ba imi. Tamba ne'e ami presiza ita boot sira nia tulun atu ekipa jornal ne'e nian bele halao servisu jornalismu ho didiak.

Jornalista Jornal Tempo Timor, bandu atu hetan envelope ka sasan ruma husi fontes informasaun sira.

www.tempotimor.com

Related items