Diretór Servisu Informasaun Teknolojia (IT) husi MAE, Benedito Escurial Fernandes, esplika, iha tinan 2022 Governu liuhusi Munistéru Administrasaun Estatál (MAE) apoiu komputadór ba servisu administrasaun suku nian iha Teritóriu Nasionál, ne'ebé instala ona ho aplikasaun Siigsa kompotavél ho sistema komutador, hodi dezenvolve livru 18 iha nivél Suku ba sistema elektrónika.
Maibé iha tinan 2022, Governu halo tiha lansamentu ba distribuisaun komputadór ba nivel suku, servisu administrasaun suku labele ulitiza uluk, tanba la-da'uk hetan formasaun ba utiliza aplikasaun Siigsa hodi submete dadus manúal ba dijitál.
Nune'e MAE esforsu liuhusi ekipa diresaun servisu TI fó formasaun ba xefe suku, inklui pesoál administrasaun servisu suku nian iha nivél Munisípiu, oinsá utiliza aplikasaun Siigsa submete dokumentus manúal ba dijitál.
"Durante ne'e xefe suku no pesoál apoiu servisu administrasaun suku sira uza 18 livru suku ne'e manúal hela, agora ita transforma fali ba sistema dijitál liuhusi sistema Siigsa, sira priense fali sistema manuál ba eletrónika", dehan nia iha vila nova Baukau, kuarta (08/03).
Enkauntu formasaun ne’e, fahe ba turma 2, hanesan suku ne'ebé pertense ba postu administrativu baukau vila, venilale no vemase hamutuk iha turma ida, baguia, laga no kelikai turma ketak, nune'e formadu sira bele komprende lalais.
Tuir tempu ba formasaun durante loron 4, ne'ebé realiza husi loron 07-10 fulan-marsu tinan 2023.
"Formasaun ne'e bele fasilita ona sira uza komputadór ba dijitál nian, ba future priense ona livru ba komunidade sira di'ak liután, no mós salva guarda ba dadus sira", nia akresenta
Xefe Suku Samalari, Rui Sertório Magno Siquera, konsidera, programa ne'ebé governu implementa iha nivél suku ba modernizasaun servisu administrasaun suku tuir mundu dijitalizasaun nian, importante, tanba sei laiha tán dadus dupla, no falsifikasaun ba apoiu ne'ebé governu fó ba povu, hanesan, cesta bázika no subsídiu sira.
"Dadus ne'e iha ita sei sinkroniza ba ministériu liuhusi online, nune'e estadu hakarak apoiu nia povu laiha ona dadus dupla, tanba iha hotu sistema, lahanesan manuál ne'ebé ita nia komunidade halo tuir nia hakarak rejistu iha fatin rua", nia argumenta
Entretantu Munisípiu Baukau nia área luan 1,504.2 km2 kompostu husi Postu Administrativu-6, Suku-59 iha OPS-59, no totál populasaun hamutuk 126,562, husi populasaun hirak ne’e, maioria ko'alia lian tetun, makasa'e, uaimu’a, midiki, kairui inklui naueti. (*)