Login to your account

Username *
Password *
Remember Me

Tempotimor (Dili) – Tuir prezidente bankada CNRT Duarte Nunes iha uma fukun Parlamentu Nasionál (PN) katak, Tribunál Rekursu Vitória la fó multa ba Timor-Leste, tanba akordu halo iha TL, la'ós iha Austrália.

"La fó multa ida ano (jornalista), ida ne'e disputa ida ne'ebé sira hakarak tenke ba hatán iha Tribunál  Vitória, Austrália ne'ebá. Mais, kontratu ne'e halo iha Timor. Ha'u lahatene lei ne'e la'o nusa. Ne'ebé, ita boot (jornalista) sira husu lei na'in sira ne'e," tenik deputadu Duarte iha PN, Kinta (12/12/19).

Nia dehan, kazu ne'ebé Austrália hakarak ba hatán iha Tribunál Vitória ne'e, sira politiza tiha.

"Ida frontéira marítima de'it sei ba rezolve iha tribunal internasionál, ida ki'ik oan ida ne'e sira koko halo politiza, ba ha'u laiha. Ha'u hanoin laiha problema," dehan Nunes.

Lider bankada CNRT ne'e mós afirma, imposivél Austrália mai ukun iha TL.

"Situasaun ida ne'e, ba ha'u laiha problema. Tanba, tidak mungkin (imposivél) Australia atu mai manda iha ne'e. Ne'ebé, kona-ba multa ne'e tuir sira nia versaun. Maibé, tenke iha desizaun mak foin multa," nia afirma.

Deputadu ne'e akresenta, fó multa ba TL laiha dalan. tanba kontratu iha ne'e, Austrália mak fó fali desizaun ne'e ba ha'u laiha dalan. O mai halo kontratu iha ne'e, servisu iha ne'e, iha ne'e mak tesi, la'ós iha ne'ebá. Sei karik hotu-hotu konkorda lori ba Tribunál Internasionál ne'e oin seluk," nia dehan.

Tempotimor (Dili) – Prezidente Bankada CNRT iha Parlamentu Nasionál (PN), Duarte Nunes deklara, laiha deadline ba governu, atu hatama filafali proposta OJE 2020 ba PN.

"To'o agora, governu halo ona reformulasaun ba OJE 2020 nian. Ami hein de'it, para haruka mai PN. Mais, to'o agora ami seidauk rona informasaun. Governu sei haree hamutuk ho ministru sira, tanba redúz orsamentu sira tenke hatene, depois ajusta programa," dehan Duarte iha PN, Kinta (12/12/19).

"Laiha deadline. Tanba sira (governu) tenke prepara halo didi'ak. Natón ne'e, haruka fila. Signifika bainhira haruka mai fali, sei la haruka fila tan. Tanba ne'e, mai di'ak para ita aprova, tanba povu sira hein hela," nia dehan.

Tuir deputadu ne'e, maski OJE 2020 tarde, governu sei uza orsamentu duadésimu atu finansia husi Janeiru to'o Fevereiru 2020.

"Ita nia osan sei to'o iha 31 Dezembru. Depois, iha Janeiru 2020 ita sei iha duadésimu to'o Fevereiru. Tanba ne'e, ha'u hanoin di'ak hela," nia tenik.

Maske PN la fó deadline ba VIII governu ne'ebé lidera husi PM Taur Matan Ruak, maibé governu rasik mak promete atu enkamiña hikas ba PN iha loron Sesta 13 Dezembru 2019.

"Ami haree bele hatama fali OJE 2020 nian iha loron 13 Dezembru semana oin," promesa PM iha meza PN hafoin foti desizaun hodi retira OJE tinan 2020 nian, iha sesaun debate nia laran, Tersa loron 03 Dezembru liubá.

Tempotimor (Dili) – Previzaun VIII governu atu hasa'e Kresimentu Ekonomia bele atinje %7.2 iha tinan 2020, tuir bankada KHUNTO iha Parlamentu Nasionál nu'udar tarjetu ambisiozu governu nian.

"Kresimentu Ekonómiku tuir governu nia tarjeitu, ita bele alkansa. Maibé, presiza servisu maka'as. Previzaun ne'e, ita labele ambisiozu demais. Maibé, ita tenke halo. Tanba ita tau tarjetu ida kresimentu ekonomiku sa'e ba %7.2 ne'e kuandu orsamentu aprova ona iha fulan ida ne'e," hatete Xefi Bankada KHUNTO, António Nobre iha PN, Kuarta (04/12/19).

Tuir Nobre, defisíl uitoan atu kresimentu ekonomiku bele atinje %7.2. Tanba, iha inisiu 2020 sei uza orsamentu duadesimál.

Alende ne'e, tuir deputada Fernanda Lay, governu bele ambisaun halo previzaun ba kresimentu ekonomiku nian, maibé bele ka lae? Tanba referensia barak ona.

"Governu bele iha ambisaun para propoin tau nia orsamentu. Maibé, PN bele fó lembra katak husi 2017 to'o inisiu 2019, governu la'o ho duadesimál. Tanba ne'e, ita nia kresimentu ekonomiku monu. Entaun atu rekopera filafali, tenke ho neneik. La'ós tau dala ida de'it. Tanba ne'e, governu bele propoin. Maibé, urjente ka lae? Sei la'ós urjente, tinan oin ita sei iha para hala'o," tenik Fernanda.

Tempotimor (Dili) – Primeiru Ministru (PM) Taur Matan Ruak promete sei aprezenta filafali Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2020 ba Parlamentu Nasionál iha 13 Dezembru 2019. Promesa ne'e PM Taur hato'o ba jornalista hafoin PM deside retira OJE 2020, husi Parlamentu Nasionál, Tersa (13/12/19) lokraik.

"Ami haree, bele hatama fali OJE 2020 iha loron 13 Dezembru semana oin. Signifika, iha loron 23 Dezembru 2019 ita bele remata debate OJE tinan fiskál 2020 nian," dehan PM Taur Matan Ruak husi meza Parlamentu Nasionál (PN).

Nia parte, PM dehan, sei diskute durante loron 13 nia laran, depois OJE 2020 sei tama filafali iha 13 Dezembru, para debate no remata iha loron 23 Dezembru.

Bankada CNRT liuhosi deputada Carmelita Moniz propoin ba PM atu aprezenta hikas OJE 2020 iha Janeiru 2020. Maibé, PM mantein nafatin ho loron 13 Dezembru.

"Hakarak fó hanoin de'it ba Primeiru Ministru katak, OJE 2020 ne'e bele aprezenta fali iha Janeiru 2020. Tanba, ita sei iha orsamentu 2019 nian. Ne'ebé, sei to'o iha fulan Marsu," propoin deputada CNRT Carmelita Moniz.

Tempotimor (Dili) – Bankada Congresu Nasionál Rekonstrusaun Timorense (CNRT) iha ona pontu ida atu haree kona-ba Orsamentu Jerál Estadu (OJE) tinan fiskál 2020 nian, razoabilidade ba povu no nasaun. Tanba ne'e, iha prosesu diskusaun no debate mak sei esplika.

"OJE tinan fiskál 2020 nian ne'ebé governu lori mai billaun $1.950 ne'e depende ba dinámika debate nian. Tanba, antes ne'e CNRT dehan atu redúz OJE 2020 husi billaun $1.950 ba billaun $1,3. Ida ne'e diskusaun liu ona. Maibé, ita haree oinsá mak orsamentu bele razoavél," dehan deputadu CNRT, Patrocino dos Reis iha Parlamentu Nasionál (PN), Sesta (29/11/19)

Deputadu ne'e afirma, orsamentu ne'ebé iha importante razoavél no liga ba kapasidade ezekusaun governu nian, liga interese povu nian no funsionamentu mákina do estadu. Tanba ne'e, tenke razoavél. Tanba ein prinsípiu orsamentu ne'e tenke di'ak ba estadu, nasaun no povu," subliña Patrocino.

Alende ne'e, jornalista sira konfirma deklarasaun CNRT nian kona-ba atu vota kontra OJE 2020 nian, maibé deputadu Patrocino dos Reis dehan katak, iha prosesu debate mak haree.

Tempotimor (Dili) – Vise Prezidente Bankada CNRT iha Parlamentu Nasionál (PN), Partrocino dos Reis klarifika katak planu remodelasaun nia fukun mak membru VIII Governu inkompletu.

"Konferénsia remodelasaun ne'e hanesan rezolusaun ida ne'ebé tau iha konferénsia AMP nian. Maibé, seidauk deskute kle'an," dehan Patrocino, Tersa (19/11/19) iha resintu PN.

Nia afirma, remodelasaun sei la haree ba tempu. Maibé, remodelasaun mós parte ida husi avaliasaun ba servisu membru Governu nian.

"Remodelasaun ne'e la depende ba tempu. Maibé, haree ba rezultadu servisu. Atinje ka lae, buat sira ne'ebé ita halo. Remodelasaun ne'e, parte ida husi avaliasaun ba servisu Governu nian," Patrocino afirma.

Remodelasaun, nia dehan, foka liu ba postura Governu ne'ebé to'o ohin loron sei nafatin mamuk. Ida ne'e, tuir Patrocino, sei implika maka'as ba iha ezekusaun orsamentu. Liu-liu metas ne'ebé Governu define tuir nia programa ne'ebé atu lori povu ba moris di'ak nian," Partrocino salienta.

Tempotimor (Dili) – Deputadu Partidu Libertasaun Populár (PLP), Sabino Soares ‘Guntur’ husu Governu atu hadi'a sistema ezekusaun Orsamentu Jerál Estadu (OJE) nian. Tanba, tuir deputadu ne’e, Membru Governu (MG) barak, mak kapasidade lato'o atu ezekuta OJE.

"Ezekusaun tinan 2019 ne'ebé boot ba daudauk ne'e, tanba sistema mak obriga. Tanba la'ós la'o tuir ema nia kapasidade. Maibé, tanba sistema mak obriga katak tenke ezekuta hotu, maske kapasidade la to'o iha ne'ebá. Entaun, to'o ona tempu tinan nia rohan ita foin haree katak osan ne'e fakar ba iha ne'ebé, ita mós la hatene," dehan deputadu Guntur iha PN, Segunda (11/11/19).

Nia dehan, maske iha audiénsia AMP nia, propoint ona atu hadi'a sistema refere, maibé parte barak mak lakohi.

"Momentu ida ami audiénsia. Ha'u dehan, sistema ida kona-ba ezekusaun ba kuantidade orsamentu ba pursentu ne'e hadi'a, para bele ezekuta tuir ema nia kapasidade ka kbi'it, para bainhira la konsege ezekuta hotu, ne'e fila ba kofre estadu," tenik Guntur.

Nia realsa, bainhira Governu lakohi muda sistema ne'e, mak kada tinan fakar osan de'it. Tanba nia ezekusaun la klaru no duni tuir de'it pursentu boot.

Tempotimor (Dili) – Partidu Kongresu Nasionál Rekonstrusaun Timorense (CNRT) fó ultimatu ba Governu Aliansa Mudansa ba Progresu (AMP) ne’ebé lidera husi Primeiru Ministru Taur Matan Ruak, tenke hatuun montante Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2020 husi billaun $1.95 ba billaun $1.3.

Bainhira Governu AMP ne’ebé CNRT mós apoiu ne’e, la halo tuir, kartaun mean husi deputadu bankada CNRT iha Parlamentu Nasionál sai opsaun ikus ne’ebé partidu lideradu husi Kay Rala Xanana Gusmão ne’e sei foti iha debate OJE 2020.

Deputadu Bankada CNRT, Domingos de Carvalho deklara, pozisaun ida ne’e nu’udar desizaun bankada CNRT nian. La’os desizaun deputadu ida nian.

"Husi ami, bankada CNRT ne'ebé iha Aliansa Mudansa ba Progresu (AMP), ami deside ona katak hakarak ka lakohi tenke halo redusaun (ba OJE 2020). Maibé, se la konsege redus no mantein, mak orsamentu ne'e sei la pasa. Tanba, ita haree katak husi I Governu to'o VIII Governu, foin mosu OJE boot hanesan ne'e," dehan deputadu Domingos iha Parlamentu Nasionál (PN), Segunda (11/11/19).

Deputadu ne’e mensiona mós deklarasaun husi deputada bankada CNRT seluk, Virgina Ana Belo atu vota kontra OJE 2020. "Bainhira OJE mak la redúz, sira (governu) mantein, ne'e ami tenke vota kontra duni. Tanba, ami deklara antes ona," dehan Domingos.

Nia afirma, loloos OJE tinan fiskal 2020 nian ne'e mak billiaun $1.3 ka $1.4. “Maibé, se liu ida ne'e, pasiénsia saida mak ami deklara ona, ami sei vota kontra."

 

Tempotimor (Dili) – Deputada CNRT iha Parlamentu Nasional (PN), Virginia Ana Belo ameasa vota kontra Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2020, bainhira livru Panorama Orsamentál 2020  la tuir estrutura no aumentu laiha balansu.

"Ita boot sira iha esperiénsia naruk. Liuliu maluk tékniku sira. Maibé, ha'u fó de'it ezemplu ida iha transferénsia públika. Orsamentu atu halo eskola no orsamentu atu konstrui klínika. Halo nusa mak ba tau fali iha transferénsia públika?" husu Prezidente Komisaun D, Virginia Ana Belo iha plenária PN, Segunda (04/11/19).

"Sosa ró-ahi versu II tau fali iha bens no servisu. Saida mak ne'e señora ministra? Ha'u bilán tiha de'it kuandu haree livru orsamentu ida ne'e. Buat hotu ida loloos, iha kapitál menor no kapitál  dezenvolvimentu mós mai fali iha transferénsia públiku.  Tanba ne'e, osan sira ne'e presiza muda ba nia fatin. Se la muda, ha'u nia pozisaun mak vota kontra," dehan Virginia.

Nia afirma, deputadu hotu-hotu iha ninia pozisaun. Tan ne'e, nia hakarak hateten katak ne'e fora husi orientasoens. Ida ne'e, ninia deklarasaun privadu.

“Sei kolokasaun orsamentu ida sabraut ida hanesan ne'e, ha'u nia pozisaun mak hanesan ohin ha'u dehan, sei vota kontra orsamentu liuliu iha ministériu finansas," nia dehan.

Nia hatete, nu'udar deputada nia apoiu ba Governu. Tan ne'e, sei nia mesak mak vota kontra laiha impaktu. Tanba, tuir Prezidente Komisaun D ne'e, iha deputadu no deputada barak mak sei apoiu ba Governu.

"Ha'u mesak mak vota kontra laiha impaktu. Kolega deputadu barak mak apoiu ba Governu. Ne'ebé laiha impaktu," nia dehan.

Tempotimor (Dili) – Deputadu Bankada CNRT, Aderito Hugo husu ba Komando Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) no Falintil Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL), atu halo investigasaun klean ba oknum forsa sira ne'ebé utiliza sala arma, hodi tiru komunidade nia animál.

"Akontesimentu dala hira ona, hanesan iha Fatuberliu keixa mai to'o iha komisaun B kona-ba forsa sira ne'ebé dehan ba kasa rusa, maibé kasa filafali komunidade sira nia karau. Kazu ne'e akontese," dehan Aderito iha Parlamentu Nasionál, Tersa (29/10/19).

Ho razaun hirak ne'e, eis Prezidente Parlamentu Nasionál (PPN) ne'e husu ba komando PNTL no F-FDTL, para oinsá halo kontrolu ba armas iha PNTL no F-FDTL. Tanbá, tuir Aderito, sei perigu liu bainhira armas hirak ne'e, ema sivíl sira mak uza hodi tiru animál refere.

"Hau fiar katak Komando PNTL no F-FDTL iha ona regras. Tanba, ita hatene katak ema sivíl la kaer kilat, so militár no polísia. Entaun ita husu ba komandu institusaun rua ne'e atu investiga didi'ak situasaun ida ne'e. Oinsá iha kontrolu ba uza armas hirak ne'e," dehan Aderito.

Page 2 of 3
Darwin_Optic

.

Contact us

Palapasu
Dili, Timor-Leste
+670 7723 4852
+670 7728 1698
http://www.tempotimor.com

Kalendariu Arkivu

« March 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Tempo Timor Networks

Online Counter